آموزش عملی نحوه نطفه سنجی و نوربینی در باروری تخم مرغ

نحوه نطفه سنجی و نوربینی در باروری تخم مرغ

پرورش دهندگان طیور بومی و حتی زینتی از نطفه سنجی تخم مرغ‌ ها برای فهمیدن اینکه تخم مرغ‌ها بارور هستند یا نه، و یا اینکه آیا توانایی جوجه ‌آوری دارند، استفاده می کنند. نطفه سنجی همچنین می تواند برای مشخص کردن اینکه روند باروری تخم متوقف شده است یا نه، مورد استفاده قرار گیرد. روند نطفه سنجی با آشکارسازی داخل یک تخم مرغ مشخص می شود، بنابراین شما قادر به دیدن آنچه که در داخل پوسته هست خواهید بود. این مقاله به شما روش صحیح نطفه سنجی یک تخم مرغ را نشان می دهد.

---

پیش نیازهای لازم جهت نطفه سنجی تخم نطفه دار

هنگامی که شما تخم‌ مرغ ‌ها را در خانه جوجه‌کشی می کنید، نطفه سنجی برای پیگیری چگونگی روند توسعه تخم مرغ‌ها بسیار مفید است. نطفه سنجی شامل تاباندن نوری به تخم مرغ می باشد، که اجازه می دهد تا شما محتویات آن را ببینید و بررسی کنید که آیا به درستی در حال رشد است یا نه.
– هنگامی که جوجه کشی می کنید، هرگز نرخ ۱۰۰٪ جوجه کشی را بدست نخواهید آورد. برخی از تخم مرغ‌ها از ابتدا  بدون نطفه هستند ، در حالی که رشد و توسعه تخم های دیگر ممکن است در طی مراحل جوجه کشی متوقف شود معمولا تخم های دارای نطفه ضعیف اینگونه هستند. 
– این مهم است که شما قادر به شناسایی و حذف تخم های بدون نطفه یا جنین مرده در طول فرایند جوجه کشی باشید، در غیر این صورت آنها می توانند شروع به فاسد شدن پی در پی در داخل ماشین جوجه کشی کنند، و در نهایت تخم مرغ‌های دیگر را آلوده کرده و بوی بسیار بدی را ایجاد کنند. 

استفاده از تجهیزات جوجه کشی مناسب

لازم نیست که تجهیزات نطفه سنجی بسیار فانتزی و یا خاص باشند. در واقع، در گذشته این عمل با استفاده از شعله شمع انجام می شد. نیاز اصلی برای این کار یک نور روشن (هرچه روشن تر بهتر) با قطر کوچکتر از تخم مرغی که قصد بازبینی آنرا دارید است. شما باید بازبینی را در یک اتاق بسیار تاریک انجام دهید تا داخل تخم مرغ را ببینید.
– شما می توانید دستگاه های خاص نطفه سنجی تخم مرغ را در هر فروشگاه عرضه ماکیان خریداری کنید.  این دستگاه معمولا مانند چراغ قوه کوچک است که با باتری و یا یک پلاگین کار می کند .
– شما می توانید کَندلِر یا دستگاه نطفه سنجی تخم مرغ را در خانه با قرار دادن یک لامپ ۶۰ وات در داخل یک قوطی قهوه و ایجاد یک سوراخ ۱ اینچی (۲.۵ سانتی متری) در بالای آن، بسازید. ویا به جای آن، شما می توانید یک چراغ قوه بسیار روشن را انتخاب کنید و آنرا را با یک تکه مقوا با یک سوراخ ( با قطر ۱ اینچی) در وسط آن، بپوشانید.
– یک فن آوری و آپشن گران قیمت برای نطفه سنجی تخم مرغ  اُواسکوپ ( Ovascope ) نامیده می شود.  این دستگاه یک موضع دوار بر روی محل قرارگیری تخم مرغ دارد.  سپس تخم مرغ توسط یک کاور که هر گونه نور محیط را بلوکه‌می کند، پوشانیده می شود. پس از آن شما می توانید تخم مرغ را از طریق یک عدسی مشاهده کنید، که تخم مرغ را کمی بزرگتر نشان می دهد و بازرسی را آسان تر می کند.

چیدن یک برنامه نطفه سنجی

 شما باید تخم مرغ ها را قبل از اینکه آنها را در ماشین جوجه کشی قرار دهید، نطفه سنجی کنید. شما احتمالا قادر نخواهد بود تا چیزی ببینید، چه رسد به افتراق بین تخم مرغ خوب و بد، اما این کار به شما نشان می دهد که یک تخم مرغِ رشد نیافته چطور به نظر می رسد، که این هم می تواند برای مقایسه‌های بعدی مفید باشد.

– همچنین این کار می تواند برای دیدن هر گونه تَرَک کوچک که با چشم غیر مسلح قابل رویت نیست مفید باشد. تخم مرغ های شکسته بیشتر از بقیه مستعد ابتلا به باکتری های مضر هستند که این بر توسعه جنین موثر است. اگر شما یک تخم مرغ ترک‌دار پیدا کردید، آن را دور نیندازید، اما حتما به شکاف توجه داشته باشید و پیشرفت تخم مرغ را نیز بررسی کنید.

– اگر چه برخی از مردم تخم مرغ را به هنگام جوجه‌کشی هر روز نطفه سنجی می کنند، ولی یک ایده بهتر این است که تا حدود هفت روز صبر کنید. دو دلیل برای این کار وجود دارد.

• شماره یک: تخم مرغ ها به دما حساس هستند و انتقال مکرر آنها به خارج و داخل ماشین جوجه کشی می تواند بر رشد آن تاثیر بگذارد،به خصوص در مراحل اولیه.
• شماره دو : قبل از هفت روز،تخم مرغ رشد زیادی نیافته و تمایز بین تخم خوب و بد دشوار خواهد بود.

– پس از نطفه سنجی در روز هفتم شما باید تخم مرغ را روز چهاردهم رها کنید. در این مرحله، شما قادر خواهید بود تا هر تخم مرغی که در بار اول درمورد آن نامطمئن بودید دوباره چک کنید و آنهایی را که هنوز هیچ نشانه ای از رشد ندارند، دور بریزید.
– شما باید پس از روز شانزدهم یا هفدهم از نطفه سنجی خودداری کنید، چراکه در این مرحله تخم مرغ نباید جابجا شود و یا حتی در روزهای منتهی به جوجه ریزی نباید چرخانده شود. علاوه بر این، رشد جنین بسیار زیاد شده و داخل تخم مرغ را پر می کند، بنابراین دید شما بسیار کم خواهد شد.

شروع نطفه سنجی تخم نطفه دار

۱) تخم مرغ را روی نور بگیرید. تنظیمات تجهیزات نطفه سنجی را در یک اتاق تاریک در مجاورت ماشین جوجه کشی انجام دهید. یک تخم مرغ را انتخاب کرده و آن را روی نور بگیرید. روش صحیح برای انجام این کار به شرح زیر است :
– قسمت بزرگتر تخم مرغ (سمتی که کیسه هوا در آن است) را به طور مستقیم در برابر نور قرار دهید. تخم مرغ را بین انگشت شست و سبابه خود نگه دارید. تخم مرغ را کمی به یک طرف بچرخانید تا بهترین نما را از آن داشته باشید.
– همزمان با کار، باید هر تخم مرغ را با یک علامت مشخص کنید و از یافته های خود یادداشت برداری کنید. به این ترتیب، شما می توانید نتایج اولین یاز بینی خود را با نتایج حاصل از نطفه سنجی دوم خود مقایسه کنید.
– سعی کنید به سرعت کار کنید، اما نه چنان سریع که در معرض خطر انداختن تخم مرغ قرار گیرید. تا زمانی که تخم ها در بیست دقیقه تا نیم ساعت به دستگاه بازگشت داده شوند، روند نطفه سنجی هیچ خطری بر رشد آنها نخواهد داشت. مرغ مادر نیز غالبا به هنگام جوجه کشی تخم مرغ خود را برای مدت کوتاهی ترک می کند .
– آگاه باشید که نطفه سنجی تخم مرغ قهوه ای یا خال دار با پوسته تیره ای در زیر نور شفاف مشکل تر خواهد بود.

۲ ) به دنبال علائمی که نشان دهنده تخم مرغ مورد تایید است بگردید. یک تخم مرغ مورد تایید دارای یک جنین با رشد موفق است. شما می توانید مورد تایید بودن یک تخم مرغ را با استفاده از نشانه های زیر تعیین کنید:
–  وجود رگه های خونی گسترش یافته از مرکز تخم مرغ به سمت اطراف.
– با وسیله نطفه سنجی ضعیف تر، شما ممکن است فقط قادر به نطفه سنجی و به اصطلاح سردرآوردن از نیمه پایینی تخم مرغ (که کیسه هوا وجود دارد) و نیمه تیره‌تر بالایی تخم مرغ (که در آن جنین درحال رشد است) باشید.
– با یک وسیله نطفه سنجی (کَندلِر) خوب، شما قادر به دیدن طرح کلی تاریک جنین در مرکز شبکه‌ی رگه های خونی خواهید بود. شما به احتمال زیاد قادر به دیدن چشم جنین نیز خواهید بود، که از تاریک ترین نقاط داخلی تخم مرغ می باشند.

– اگر خوش شانس باشید، ممکن است حرکت جنین را نیز  ببینید!

 ۳ ) به دنبال نشانه‌های بی‌استقامتی تخم مرغ بگردید. یک جنین بی استقامت، جنینی است که در برخی از مراحل جوجه کشی رشد خود را متوقف کرده است. برخی از آنها به دلیل درجه حرارت یا رطوبت ضعیف استقامت خود را از دست می دهند، برخی دیگر نیز توسط باکتری آلوده می شوند و یا به سادگی ژن معیوب دارند.
نشانه اصلی بی استقامتی یک تخم مرغ رشد یک حلقه خونی است. حلقه خونی مثل یک دایره قرمز  به نظر می رسد، که در داخل پوسته قابل مشاهده است.  این پدیده زمانی رخ می دهد که جنین می میرد و عروق خونی که آنرا ساپورت می کردند، از مرکز جدا شده و مقابل پوسته قرار می گیرند.

– دیگر نشانه های آن شامل رشد نقاط خونی و یا رگه های خون در داخل تخم مرغ است. با این حال، تشخیص و تمایز این تکه های تیره از یک جنین سالم، در این مراحل اولیه، مشکل است.
– اگر شما ۱۰۰٪ مطمئنید که برخی از تخم مرغ ها بی استقامت هستند (ظهور یک حلقه خونی نشانه بسیار قطعی است)، آنگاه شما باید تخم مرغ را برای جلوگیری خرابی بیشتر  و انفجار در داخل دستگاه جوجه کشی، فورا دور بیندازید.

۴ ) به دنبال نشانه هایی از ناباروری تخم مرغ باشید. یک تخم مرغ نابارور، تخم مرغیست که هرگز بارور نشده است و هیچ شانسی برای توسعه و رشد جنین ندارد. شما می توانید با استفاده از نشانه های زیر  بگویید که آیا یک تخم مرغ  نابارور است یا نه:
– تخم مرغ ها دقیقا به همان شکلی هستند که قبل از قرار گرفتن در دستگاه جوجه کشی به نظر می رسیدند.
– در داخل تخم مرغ نسبتا روشن به نظر می رسد ، بدون نقاط تاریک، رگ های خونی و یا حلقه خونی قابل مشاهده.

۵ ) اگر شما مطمئن نیستید، تخم مرغ را تنها رها کنید. اگر شما فکر می کنید که یک تخم نابارور یا بی استقامت را شناسایی کرده اید، اما ۱۰۰٪ مطمئن نیستید، فعلا آنها را دور نریزید. اگر این کار را انجام دهید، ریسک دور ریختن تخم مرغ سالم را خواهید داشت.
– فقط توجه داشته باشید که یک علامت سوال روی آنها بزنید، و سپس آنها را در دستگاه قرار دهید. با این کار همواره فرصتی دیگر به آنها خواهید داد.
– تخم مرغ های مشکوک را دوباره در روز چهاردهم بررسی کنید. اگر هنوز هیچ نشانه‌ای از رشد وجود نداشت و یا اگر در نهایت یک حلقه خونی تشکیل شد، شما می توانید آنها را دور بیندازید.

اقداماتی که نباید در نطفه سنجی انجام شود

– نطفه سنجی نباید به صورت روزانه انجام شود. احتمالاً می تواند بر رشد و نمو در اثر وقفه های مکرر تأثیر بگذارد.

– از تخم مرغ های کثیف یا آلوده جوجه کشی نکنید، حتما تخم ها را قبل از قرار دادن در داخل دستگاه خوب تمیز کنید.

– تخمها را بیش از ۱۰ دقیقه از دستگاه جوجه کشی خارج نکنید. بنابراین بهتر است آنها را به صورت شانه به شانه بیرون بیاورید. در آوردن یکباره همه تخم ها توصیه نمی شود. 

محدودیت های نطفه سنجی

– میزان دید دقیق شما در اکثر موارد محدود است. به عنوان مثال ، بعید است قبل از روز شماره ۴ شاهد اتفاقاتی در داخل تخم مرغ باشید.

ممکن است فکر کنیم ۲۱ روز برای جوجه ریزی بسیار سریع است (همینطور است) ، اما تغییراتی که در داخل تخم اتفاق می افتد بسیار کوچک است و نظارت بر آنها به صورت روزمره دشوار است و عملا امکان نطفه سنجی روزانه وجود ندارد، پس لزوما باید هفته ای یکبار صورت بگیرد.

تخمهایی که پوست تیره ای دارند، نطفه سنجی را با مشکل مواجه می کند و باید مهارت زیادی در نوربینی داشته باشید به عنوان مثال تخم بوقلمون و بلدرچین رنگدانه های قهوه ای دارند و نطفه سنجی را مشکل می کند. 

عمل نوربینی یا همان کندلینگ برای تخم های قبل از روز هفتم کاربرد ندارد. بنابراین با استفاده از این روش نمی توان تخم های تازه تولید شده را نطفه سنجی کرد. 

ویدیو فارسی آموزش نطفه سنجی یا نوربینی

آموزشی که هم اکنون در وب سایت چیکن دیوایس مشاهده می فرمایید در بردارنده ی مفاهیم آموزشی لازم در جهت تشخیص نطفه سنجی بوده و در این فایل ویدئویی کاربران محترم می توانند در مورد فرآیند سنجش نطفه تخم مرغ ، انواع دستگاه های نطفه سنجی ، نکات لازم تشخیص تخم نطفه دار ، زمان دقیق بررسی تخم مرغ ها جهت کندلینگ را فرا بگیرند.
با مشاهده فایل ویدئویی به صورت شیوا و دقیق روزها و زمان های نوربینی آموزش داده شده است و همچنین شما می توانید در این مجموعه طریقه ی ساخت دستگاه نطفه سنجی را آموزش ببینید.

چرا باید نطفه سنجی را انجام داد؟

این کار برای شناسایی تخم های نطفه دار از تخم های بدون نطفه است. به سادگی با استفاده از یک چراغ قوه و در عرض چند دقیقه قابل انجام است که در این مقاله کاملا توضیح داده شده است. 

انجام ندادن نطفه سنجی چه خطراتی به دنبال دارد؟

در صورت عدم انجام این کار ، تخم های بدون نطفه در داخل دستگاه جوجه کشی به مرور زمان فاسد خواهند شد و باعث خفگی جوجه های در حال رشد نیز خواهد شد و عملا راندمان جوجه کشی را به صفر می رساند.

برای شروع نطفه سنجی به چه وسایل هایی نیاز داریم؟

برای این کار می توانید از یک نطفه سنج و یا چراغ قوه پر نور استفاده کنید. کافیست تخم را بر روی چراغ قوه قرار دهید و محتویات داخل آن را مشاهده کنید، در صورت مشاهده رگ های خونی و موجود متحرک می توانید مطمئن شوید که تخم نطفه دار است. 

از روز چندم می توان نطفه سنجی را شروع کرد؟

از روز هفتم تا دهم می توانید به آرامی تخم ها را از داخل دستگاه بیرون بیاورید و با استفاده از نطفه سنج مورد نور بینی قرار بدید. حتما باید اتاق را گرم کنید و چراغ ها را خاموش نمایید.