چرا راندمان جوجه کشی از پرندگان ریز تخم مانند بلدرچین بالاتر است؟
اگر تجربه جوجه کشی از تخم پرنده هایی مانند بلدرچین، کبک، قرقاول و سایر پرنده های زیر تخم را داشته باشید، حتما متوجه شده اید که در صورت نطفه دار بودن تخم ها، راندمان جوجه کشی آنها بسیار بالاتر از تخم پرنده هایی مانند بوقلمون، اردک و غاز و قوغاز است. عوامل مختلفی در این راندمان بالا دخالت دارند که مهم ترین آنها دمای متابولیکی جنین بوده که در این نوشته از چیکن دیوایس مورد بررسی قرار خواهند گرفت.
تخم های کوچک پوسته نازک تری دارند
طبیعتا هر چه قدر که تخم ها کوچک تر باشند، پوسته نازک تری خواهند داشت و همین عامل سبب نرم تر شدن پوسته در دوران هچ و تولد راحت تر جوجه می شود. اما در پرنده هایی مانند شترمرغ و غاز، پوسته تخم ضخیم تر بوده و حتی در برخی موارد نیاز به کمک انسان جهت شکستن تخم خواهد بود. حتی امکان جوجه کشی بلدرچین با استفاده از دستگاه های جوجه کشی دست ساز نیز وجود دارد به شرطی که به شکل استانداردی ساخته شده باشد. برای اطلاعات بیشتر مقاله ساخت دستگاه جوجه کشی را بخوانید.
دمای متابولیکی کمتری دارند
هر چه قدر که جوجه ها بزرگ تر باشند، حرارت بیشتری تولید خواهند کرد. در صورتی که این حرارت تولید شده به موقع گرفته نشود، سبب تشنج و مرگ جوجه داخل تخم خواهد شد. به همین دلیل در تخم های اردک و غاز نیاز به آب پاشی روزانه جهت تقلیل دمای متابولیکی است.
جوجه های بلدرچین و کبک حرارت بسیار کمتری نسبت به جوجه های بوقلمون و غاز و … از خود ساطح می کنند و حتی اگر تهویه دستگاه دقیق نیز نباشد، مشکلی برای جنین پیش نخواهد آمد، اما این قضیه در مورد تخم های درشت جدی تر بوده و در صورت عدم توجه، شاهد تلفات خواهید بود.
در مقاله تکنیک های جوجه کشی از پرنده های درشت تخم به این موضوع پرداخته شده و نحوه کنترل آن را آموزش داده ایم.
کیفیت نطفه در پرنده های ریز تخم بالاتر است
پرنده هایی که جثه کوچک و متوسطی دارند، جنب و جوش و فعالیت بیشتری نسبت به پرنده های درشت دارند، همین موضوع در افزایش کیفیت نطفه تاثیر گذار بوده و نرخ باروری تخم ها را بالاتر می برد. گرمای هوا در فعالیت پرنده های کوچک تاثیر کمتری داشته و حتی در فصل تابستان نیز توانایی جفت گیری و انتقال نطفه را دارند.
اما پرنده های درشتی مانند بوقلمون، در فصل های گرم تمایل چندانی به جفت گیری نداشته و اوایل بهار و اوایل پاییز بهترین زمان جفت گیری آنها محسوب می شود. حتی در برخی از کشورهای خارجی جهت بارور کردن تخم ها، ناچارا از روش مصنوعی انتقال اسپرم استفاده می کنند.
پرنده هایی مانند اردک و غاز نیز عموما به آب وابسته بوده و در صورت وجود استخر آب، بالاترین تمایل به جفت گیری را از خود نشان خواهند داد.
تخم های درشت به اکسیژن بیشتری نیاز دارند
طبیعی است که هر چه قدر جثه جوجه ها بزرگتر باشد، اکسیژن بیشتری را نیز مصرف خواهند کرد. بنابراین برای جوجه کشی موفق از پرنده های درشت تخم باید تهویه دستگاه را بالا برده و دریچه هایی هوایی دستگاه را به مقدار بیشتری باز کرد، برخی از افراد تازه کار از این نکته غافل هستند و در جوجه کشی از تخم پرنده های مختلف ریز و درشت، از شرایط جوجه کشی یکسانی استفاده می کنند. همین موضوع ساده سبب شکست در جوجه کشی از پرنده های درشت تخم می شود.
جمع بندی کلی
در جوجه کشی از پرنده های ریز تخم مانند بلدرچین و کبک شاهد راندمان بالاتری هستیم، علت عمده این اتفاق به دمای متابولیکی جوجه های داخل تخم مربوط می شود، به دلیل اینکه جوجه ها حرارت کمتری تولید می کنند، بنابراین کمتر دچار تشنج و مرگ داخل تخم می شوند. اما پرنده های درشتی مانند بوقلمون به دلیل دمای متابولیکی بالا و ضعیف بودن نطفه تلفات بیشتری می دهد، به همین دلیل جوجه کشی از تخم های کوچک راحت تر از تخم های درشت است و اتفاقا دلیل آب پاشی تخم های اردک و غاز نیز به جهت کاهش دمای متابولیکی انجام می شود.
