تفاوت دمای هوای داخل دستگاه جوجه کشی و دمای پوسته تخم و اهمیت آنها

چهار عامل دما، رطوبت، چرخش و تهویه در جوجه کشی دخیل هستند و در این نوشته یکی از مهم ترین و تاثیرگذار عوامل جوجه کشی یعنی دما را به صورت موشکافانه مورد بررسی قرار داده ایم تا به افزایش بی سابقه راندمان جوجه کشی شما کمک کنیم. 

همه ما هنگام جوجه کشی از تخم پرنده های مختلف بومی به خصوص بوقلمون، دما را روی ۳۷.۵ الی ۳۷.۸ درجه سانتی گراد تنظیم می کنیم و بدون آنکه به اتفاقات داخل دستگاه توجه کنیم، صرفا به عدد نمایشی سنسور توجه می کنیم و سعی می کنیم تا روز هچر، دما را روی ۳۷.۵ (بیشتر یا کمتر از آن) تنظیم کنیم. 

با اینکه تمامی شرایط جوجه کشی اعم از دما، رطوبت، چرخش، تهویه و تازه و نطفه دار بودن تخم، کالیبره بودن سنسور و سایر موارد را رعایت کرده اید، باز در کمال تعجب شاهد تلفات جوجه ها در داخل تخم می شوید. 

در این نوشته از چیکن دیوایس، به صورت تخصصی و البته روان و گویا به بررسی دمای هوای داخل دستگاه جوجه کشی و دمای پوسته تخم پرداخته ایم و اهمیت این دو دما و نقش آنها در توله مرگ شدن جوجه ها را نشان داده ایم و بدین واسطه روش هایی را برای افزایش شدید راندمان جوجه کشی معرفی خواهیم کرد. 

چند نوع دما در پروسه جوجه کشی وجود دارد؟

در داخل دستگاه جوجه کشی دو نوع دما وجود دارد، دمایی که توسط سنسور سنجیده و نمایش داده می شود و در واقع دمای هوای داخل دستگاه جوجه کشی است. این حرارت در نتیجه کار المنت ها تولید می شود. دمای هوای داخل دستگاه بنام دمای کلان یا ماکرو محیطی نامیده می شود و دلیل این نامگذاری سنجش کلی هوای موجود در کابین دستگاه توسط سنسور است. 

دومین دمایی که در داخل هر دستگاه جوجه کشی در حال کار وجود دارد، دمای روی پوسته تخم یا میکرو محیطی است که مربوط به فضای ۱ میلی متری اطراف پوسته تخم بوده و حاصل متابولیسم و سوخت و ساز بدن جنین است. 

بنابراین دو نوع دما در داخل دستگاه جوجه کشی وجود دارد که به عنوان دمای ماکرو محیطی و دمای میکرو محیطی نامیده می شود. 

دمای هوای داخل دستگاه جوجه کشی چگونه اندازه گیری می شود؟

حرارت داخل کابین دستگاه جوجه کشی یا همان دمای هوای کلان توسط سنسور اندازه گیری می شود. در دستگاه های جوجه کشی اسکندری از آخرین نسل سنسور SHT جهت اندازه گیری دما استفاده می شود، سنسوری که خطای آن در حد صفر است و در اکثر تجهیزات پزشکی و نظامی از آن استفاده می شود. 

دمای هوای داخل دستگاه جوجه کشی چگونه اندازه گیری می شود؟ - چیکن دیوایسدمای هوای کلان یا ماکرو محیطی معمولا تا روز هچر بر روی ۳۷.۵ الی ۳۷.۸ تنظیم می شود، اما در ادامه این مقاله و سایر مقالات آموزشی به شما نشان خواهیم داد که این کار اشتباه می باشد و اگر می خواهید راندمان جوجه کشی بالایی به ویژه از پرندگان درشت تخمی مانند بوقلمون، اردک و غاز، شترمرغ، ایمو، طاووس و… داشته باشید، باید دمای ستر را در طی دوره جوجه کشی کاهش دهید. 

دمای پوسته تخم چگونه اندازه گیری می شود؟

همانطور که گفته شد، دمای پوسته تخم (دمای میکرو محیطی) در فاصله یک میلیمتری تخم و حتی کمتر از آن قابل سنجش بوده و سنسورهای معمولی توانایی سنجش این دما را ندارند. برای این کار باید از دماسنج های لیزری مورد تایید کارشناسان مجموعه اسکندری استفاده کنید. در ویدیوی فوق دماسنج لیزری بیورر را پیشنهاد کرده ایم. 

برخی از پرورش دهندگان از تب سنج خودکاری کودک و یا دماسنج لیزری ارزان قیمت استفاده می کنند که این کار با خطای خیلی زیادی همراه بوده و توصیه نمی شود. 

هر چه قدر که تخم رشد می کند، میزان حرارت ساطح شده از آن افزایش می یابد. این امر به دلیل رشد جوجه و افزایش حرارت ناشی از سوخت و ساز و متابولیسم بدن آن است.

دمای ماکرو و میکرو چه تاثیری در راندمان جوجه کشی دارند؟

حتما تاکنون بارها شاهد توله مرگ شدن جنین در داخل تخم بوده اید، جوجه ای که تا مرحله آخر رشد کرده اما در پایان جوجه کشی شاهد تلف شدن آن در داخل تخم بوده اید. علت این امر در بیشتر مواقع نه به دلیل کهنه بودن تخم و نه به دلیل استاندارد و کالیبره نبودن سنسور می باشد. در مقاله نحوه کالیبره صحیح سنسور دستگاه اطلاعات بیشتری قابل مطالعه است. 

بلکه ناشی از اختلاف دمای ماکرو و میکرو در داخل دستگاه می باشد. به عبارت ساده تر، زمانی که جوجه رشد می کند، حرارت زیادی را از خود ساطح می کند که حتما باید دفع شود، در غیر این صورت سبب تب کردن جوجه، تشنج و مرگ آن می شود. 

بنابراین هر چقدر که اختلاف دمای ماکرو و میکرو را کم کنید، راندمان جوجه کشی بالاتری به ویژه در تخم پرنده های درشت تخمی مانند بوقلمون، اردک و غاز، قوغاز، شترمرغ، ایمو و … خواهید داشت. البته این فلسفه در جوجه کشی از تخم تمامی پرنده ها صادق می باشد، اما پرنده های درشت به دلیل متابولیسم بالای خود، حرارت زیادی تولید می کنند که سبب بالا رفتن حرارت داخل کابین و در نتیجه توله مرگ شدن جوجه های ضعیف و درجه دو می شود. 

نمودار نشان دهنده دمای ماکرو و میکرو در پروسه جوجه کشی : 

جدول زیر پروسه جوجه کشی بوقلمون را نشان می دهد. مربع های سفید، دمای داخل تخم را نمایش می دهد که طی دوره جوجه کشی به دلیل افزایش جثه جوجه ها، بالا رفته است. ستاره های سیاه رنگ، دمای سنجش شده از سطح تخم را نشان می دهد که همانند مورد قبل در طی دوره افزایش یافته است.

نمودار نشان دهنده دمای ماکرو و میکرو در پروسه جوجه کشی - چیکن دیوایسمربع های سیاه رنگ نیز همان دمای ماکرو یا کلان را نشان می دهد که توسط کاربر تنظیم شده و در طی دوره جوجه کشی تا روز هچر ثابت مانده است. از روز هچر نیم درجه کاهش یافته است.

چگونه می توان دمای کلان و میکرو را به هم نزدیک کرد؟

برای اینکار ابتدا بایستی دمای ماکرو و میکرو را در دستگاه جوجه کشی اندازه بگیریم، دمای ماکرو طبیعتا توسط سنسور اندازه گیری می شود، به شرطی که قبل از شروع جوجه کشی کالیبره و تست شده باشد. 

برای اندازه گیری دمای میکرو نیز، ابتدا دما و رطوبت محیطی را افزایش داده تا به دما و رطوبت دستگاه نزدیک شود، سپس درب دستگاه را باز کرده و دمای پوسته چند عدد از تخم ها را به صورت رندوم با استفاده از تب سنج لیزری اندازه می گیریم.

میانگین دمای میکروی چند تخم را به دست می آوریم، در صورتی که بین دمای ماکرو و میکرو اختلاف وجود داشته باشد، با باز کردن دریچه ها، راه اندازی فن سیرکوله و کاهش دمای جوجه کشی (هر سه روز یک دهم درجه)، دمای میکرو را به مقدار دمای مناسب جوجه می رسانیم. 

به عنوان مثال اگر دمای مناسب جوجه کشی ۳۷.۵ درجه سانتی گراد باشد و دمای روی پوسته تخم ۳۸.۲ درجه سانتی گراد اندازه گیری شود، باید با راه اندازی فن سیرکوله، باز کردن دریچه ها به اندازه ای بیشتر و کم کردن دمای دستگاه (معمولا هر سه روز یک دهم درجه)، دمای سطح تخم را به ۳۷.۵ درجه رساند تا از توله مرگ شدن جنین ها جلوگیری کنیم. هر چند که پس از انجام این اقدامات دمای نمایش داده شده روی مانیتور دستگاه جوجه کشی کمتر از مقدار قبلی خواهد شد ولی جای نگرانی نیست، مهم کنترل دمای اطراف پوسته تخم است.  

دقت کنید که برای نزدیک کردن دمای ماکرو و میکرو و از بین بردن این اختلاف دما، باید حجم هوای ورودی به دستگاه را افزایش دهیم. در صورتی که فن ها روی دور تند قرار داشته باشند، شدت جریان هوا افزایش یافته و باعث وارد آمدن شوک دمایی به جنین و چه بسا مرگ آن داخل تخم می شود. بنابراین حجم هوای ورودی باید افزایش یابد نه شدت جریان هوا، به عنوان مثال فرض کنید که یک فن بزرگ در یک سالن با دور کند کار می کند، هوایی کاملا ملایم و آرام را وارد سالن خواهد کرد. 

نتیجه کلی 

در این نوشته به اهمیت دمای سطح پوسته تخم و نقش آن در راندمان جوجه کشی اشاره شد، در صورتی که دمای سطح پوسته تخم را به دمای استاندارد جوجه کشی نزدیک کنیم از توله مرگ شدن بسیاری از جوجه ها حین جوجه کشی جلوگیری خواهیم کرد. علت بیشتر خفگی هایی که در طول دوره انجام می شود، عدم توجه به دمای مناسب دستگاه است. 

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

برای اطلاع از پاسخ به نظر خود، شماره همراه را در کادر زیر وارد کنید.

دکمه بازگشت به بالا
سوالی داری کلیک کن 👋