عواملی که باعث قطع تخمگذاری مرغ میشود | عدم تخمگذاری مرغ خانگی

چرا مرغ تخم نمیگذارد؟

فرایند تخمگذاری در مرغ ها به عوامل مختلفی بستگی دارد. برای اینکه تخمگذاری مرغ ها قطع نشود، آنها باید در طول روز به اندازه کافی نور ببینند؛ غذای کافی دریافت کنند و در شرایط محیطی و آب و هوایی مناسبی نگهداری شوند. گاها پرورش دهندگان به اشتباه با اعمال برخی کارها بصورت ناخواسته شرایط نامساعد برای مرغ های تخمگذار را ایجاد میکنند که نتیجه آن افت یا قطع تخمگذاری مرغ می باشد.

عواملی که باعث توقف تخمگذاری مرغ میشوند و راهکار رفع آنها را در این مقاله از وبلاگ جامع سایت چیکن دیوایس با شما در میان میگذاریم. با خواندن این مقاله از افت تخمگذاری مرغ های مزرعه خود جلوگیری کنید و حتی تخمگذاری آنها را افزایش دهید.

سن

عوامل بسیار متعددی بر تخمگذاری مرغ ها اثرگذار است. مرغ ها به صورت طبیعی هر ۲۶ ساعت یکبار قادر هستند تخمگذاری کنند، نژادهای تخمگذار در طول هفته ۵ بار تخمگذاری میکنند. در یک گله تخمگذار نیز به صورت طبیعی راندمان تخمگذاری مرغ ها بین ۷۰ الی ۸۰ درصد است. یعنی از هر ۱۰ مرغ روزانه ۷ یا ۸ تای آنها تخمگذاری خواهند داشت. البته تخمگذاری مرغ با افرایش سن کاهش پیدا میکند.

مرغ ها در سن ۵ الی ۶ ماهگی تخمگذار میشوند. برخی نژادها زودتر و حتی برخی نژادها در اثر مدیریت اشتباه دیرتر تخمگذار میشوند. زمانیکه مرغ های جوان به تازگی شروع به تخمگذاری کردند پس از ۲ الی ۳ ماه به بیشترین راندمان تخمگذاری خود دست پیدا میکنند. در صنعت مرغداری به این دوره پیک تولید گفته مشود. ولی پیک تولید نیز تاریخ انقضا دارد و پس از چند ماه تخمگذاری مرغ کاهش پیدا میکند.

نقش سن قطع تخمگذاری مرغ - چیکن دیوایسمرغ های صنعتی معمولا ۱۲ ماه تولید دارند و پس از آن تخمگذاری آنها افت شدیدی دارد که باعث میشود آنها را از چرخه تولید حذف کنند. همچنین مرغ های بومی و محلی دوره تولید کوتاهتری دارند و اگر برای کسب درامد و تولید تخم مرغ قصد پرورش مرغ بومی تخمگذار را دارید باید بدانید که پس از شروع تخمگذاری به مدت ۱۰ ماه راندمان تولید آنها بالا می باشد و بعد از آن تخمگذاری مرغ محلی کاهش پیدا میکند. لذا سن یک فاکتور مهم و تأثیرگذار بر راندمان تخمگذاری مرغ می باشد. به طورکلی پس از سن یک سالگی تعداد تخمگذاری مرغ در طول هفته ممکن است به ۳ بار کاهش یابد یعنی هر دو روز یکبار فقط تخمگذاری خواهد کرد. اما اندازه تخم ها با افزایش سن بزرگتر می شود و بازار این نوع تخم مرغ را بیشتر میپسندد.

نور

نور لازمه مهم برای تخمگذاری مرغ می باشد. تخمگذاری در مرغ ها به یک غده حساس به نور وابسته است. این غده در کنار چشمان مرغ قرار گرفته و زمانیکه به اندازه کافی نور به آن میتابد، این غده باعث تحریک تخمدان مرغ و ازاد سازی تخمک میشود. معمولا ۲۴ الی ۲۶ ساعت پس از ازاد شدن تخمک، مرغ تخمگذاری میکند.

تعداد ساعاتی که مرغ برای تخمگذاری باید نور دریافت کند، حداقل ۱۴ ساعت می باشد. این نور هم میتواند به صورت طبیعی از خورشید یا به صورت مصنوعی از لامپ ها دریافت شود. مرغ ها معمولا از همان طلوع صبح تا اواخر روز نور می ببینند. در فصل های پاییز و زمستان طول روزها کوتاه میشود و این کوتاه شدن طول روز باعث میشود تا مرغ به اندازه کافی نور دریافت نکند. در نتیجه تخمگذاری آنها قطع میشود. اگر میخواهید در این فصل ها مرغ های شما تخمگذاری داشته باشند، باید برای آنها منبع نور مصنوعی فراهم کنید. یعنی در داخل جایگاه آنها به اندازه کافی لامپ نصب کنید و آنها را به مدت ۱۴ الی ۱۶ ساعت روشن نگه دارید.

لازم به ذکر است که نوردهی زیاد در طول شب باعث خواب زدگی مرغ میشود. مرغ ها اگر دچار خواب زدگی شوند، تخمگذاری آنها متوقف میشود. لذا در زمینه نوردهی نباید زیاده روی شود و شب هنگام باید به مرغ ها استراحت داده شود.

شرایط محیطی محل نگهداری

دما، رطوبت و تهویه کافی عوامل محیطی بسیار مهم هستند که بر تخمگذاری مرغ تأثیرگذارند. مرغ ها برای تخمگذاری نیاز به اسایش محیطی دارند. اگر جایگاه آنها مخصوصا بستر نگهداری بیش از حد سرد یا گرم یا مرطوب یا سفت و سخت باشد، تخمگذاری مرغ با مشکل اساسی مواجه میشود. نوسانات دمایی نیز باعث قطع تخمگذاری مرغ میشود.

شرایط محیطی محل نگهداری - چیکن دیوایسهمچنین محل نگهداری مرغ ها باید تهویه کافی داشته باشد، زیرا از فضولات آنها گاز آمونیاک ازاد میشود و این گاز باعث استرس تنفسی و افت یا قطع تخمگذاری مرغ میشود. بهتر است که جایگاه مرغ های تخمگذار را تمیز نگه دارید و دما و رطوبت آن نیز برای مرغ ها مطلوب باشد. (دما ۲۲ درجه و رطوبت ۵۰ درصد). همچنین برای مرغ های تخمگذار جایگاه راحت تهیه کنید و لانه تخمگذاری با فضای کافی و تمیز برای آنها فراهم نمایید.

ترس و استرس

ترس و استرس دشمن اصلی مرغ های تخمگذار است. ترساندن مرغ ها باعث قطع تخمگذاری آنها میشود و مرغ ها به صورت طبیعی بیشتر در معرض ترس و استرس هستند. رفتارهای ناگهانی، رفت و امدهای زیاد در محل نگهداری، حیوانات مزاحم مثل سگ و گربه و یا حیوانات شکارچی مثل روباه و … باعث ترسیدن مرغ ها میشود. گاها نیز بچه ها برای بازی به دنبال مرغ ها افتاده و آنها را فراری میدهند. این کار نیز باعث استرس زیاد به مرغ شده و باعث قطع موقت تخمگذاری او میشود.

تغذیه و تغییر ناگهانی جیره

تغییر ناگهانی غذای روزانه مرغ ها باعث شوک و استرس در آنها میشود و نتیجه آن چیزی جز قطع تخمگذاری مرغ نیست. لذا اگر بنا به هر شرایطی ناچار به تغییر جیره هستید آن را به یکباره تغییر ندهید.

تغذیه و تغییر ناگهانی جیره مرغ - چیکن دیوایستغذیه مرغ های تخمگذار باید مقوی باشد یعنی پروتئین، مواد معدنی و انرژی کافی داشته باشد. اگر مرغ های مزرعه خود را فقط با گندم یا ضایعات غذای خانگی تغذیه میکنید نباید از آنها انتظار تخمگذاری بالایی داشته باشید. برای تقویت آنها از فروشگاه های عرضه دان طیور ، دان مرغ تخمگذار تهیه کنید.

کرچ شدن

کرک شدن یا کرچ شدن بخشی از طبیعت مرغ ها می باشد و معمولا بیشتر مرغ ها در اوایل بهار یا اواخر تابستان کرچ میشوند. وقتیکه مرغ کرچ میشود به صورت طبیعی تخمگذاری او قطع میشود. مرغ های محلی بعد از یک کلاچ تخمگذاری یعنی بعد از ۱۵ الی ۲۰ عدد تخمگذاری مستعد کرک شدن هستند. در این حالت مرغ بیشتر در داخل لانه می خوابد و تمایل شدیدی به خوابیدن بر روی تخم ها دارد. اگر قصد جوجه کشی طبیعی از مرغ را داشته باشید و مرغ کرچ شده باشد میتوانید جوجه کشی سنتی را انجام دهید. در غیر اینصورت میتوانید با خرید دستگاه جوجه کشی اینکار را انجام دهید. برای خارج شدن مرغ از حالت کرچی نیز کافی است شکم ان را در داخل یک تشت اب سرد قرار دهید یا با اب کمی سرد شکم مرغ را بشویید. در اینصورت به احتمال زیاد مرغ از حالت کرچی خارج شده و مجددا به تخمگذاری خود ادامه خواهد داد.

پرریزی سالیانه

اگر مشاهده کردید که مرغ های مزرعه شما دچار پرریزی شدید شده اند، منتظر قطع تخمگذاری آنها باشید. چراکه دچار تولک و پرریزی سالیانه شده اند. این شرایط به صورت طبیعی برای مرغ ها سالی یکبار اتفاق می افتد. در زمان تولک تخمگذاری مرغ قطع شده و بدن مرغ دچار پرریزی شده و مجددا پرهای تازه رشد میکنند. دوره پرریزی ممکن است تا دو ماه نیز طول بکشد. پرریزی بیشتر در فصل های زمستان اتفاق می افتد ولی در صورت گرسنگی طولانی مدت، تغذیه ضعیف و نوردهی کم مرغ ها در فصل های دیگر نیز به این وضعیت دچار میشوند.

گرسنگی و تشنگی

اگر مرغ ها برای ساعت های طولانی گرسنه تا تشنه باشند، دچار افت تخمگذاری خواهند شد. پیشنهاد میشود در طول روز ۳ مرتبه به آنها غذا بدهید. مرغ تخمگذار روزانه ۱۱۰ الی ۱۲۰ گرم دان مصرف میکند.

کمبود کلسیم جیره

کلسیم برای تشکیل پوسته تخم مرغ الزامی است. مرغ های تخمگذار روزانه باید این ماده معدنی مهم را دریافت کنند. روزانه ۳ گرم کلسیم برای مرغ تخمگذار احتیاج می باشد. اگر کلسیم دریافتی مرغ کم باشد، مرغ تخم لمبه یعنی تخم با پوسته نازک و نرم میگذارد.

کمبود کلسیم جیره مرغ - چیکن دیوایسهمچنین اگر کلسیم بدن آنها پایین باشد، تخمگذاری مرغ قطع میشود. برای تأمین کلسیم مورد نیاز مرغ ها میتوان از منابع کلسیم دار مثل کلسیم کربنات، سنگ آهک، صدف معدنی و … استفاده کرد. همچنین میتوانید بر روی غذای مرغ ها پوسته تخم مرغ خرد کنید چون پوست تخم مرغ سرشار از کلسیم می باشد.

بیماری

طیور به بیماری های مختلفی از جمله نیوکاسل، آنفولانزا، برونشیت، سندرم افت تولید تخم و … دچار میشوند. بیشتر این بیماری ها بر تخمدان مرغ تأثیر گذاشته و باعث افت یا قطع تخمگذاری مرغ میشود.

کمبود ویتامین

همچنین در اثر کمبود ویتامین های گروه ب مخصوصا ویتامین ب ۴، ویتامین  E، ویتامین A ، ، فسفر و دیگر مواد معدنی تخمگذاری مرغ ها کاهش یافته یا قطع میشود. لذا در تغذیه مرغ های تخمگذار باید به کیفیت جیره و متعادل بودن آن به لحاظ ویتامین ها و مواد معدنی توجه شود. برخی از شرکت های عرضه خوراک دام و طیور مکمل نیز برای افزایش تخمگذاری مرغ ها به بازار عرضه میکنند. این مکمل ها دارای مواد مغذی و همچنین پروبیوتیک بوده که باعث جذب بهتر مواد غذایی شده و همچنین تخمگذاری مرغ را افزایش میدهند. در صورت مشاوره با یک متخصص دامپزشک میتوانید از این مکمل ها نیز برای جلوگیری از سوء تغذیه و همچنین برای جلوگیری از کاهش تخمگذاری مرغ های گله خود بهره ببرید.

نتیجه گیری

مهمترین دلایل همچون کمبود نور، تغذیه ضعیف، بیماری، افزایش سن، دمای گرم یا سرد و کمبود کلسیم و ویتامین باعث کاهش تخمگذاری مرغ میشود. با در نظر گرفتن این موارد میتوانید مانع افت تخمگذاری مرغ های گله خود شوید. اگر باز هم سوالی در این زمینه داشتید در بخش نظرات ان را مطرح کنید تا سریعا به شما پاسخ دهیم.

نوشته های مشابه

‫۱۱۶ دیدگاه ها

  1. سلام
    من دوتا مرغ دادم تو حیاطمون براشون قفس درست کردم فقط ۵ ساعت بهشون نور میتابه بقیه روز ها سایه دیوار هس تازگیا براشون قفس درست کردم
    نمیدونن چرا تخم نمیدم راستی مرغ محلی هست
    میشه راهنمایی کنید مرسی

    1. سلام دوست عزیز
      کمبود نور یکی از دلایل اصلی تخم نذاشتن مرغه
      برای اینکه تخم بذاره باید روزانه حداقل ۱۴ ساعت نور دریافت کنه
      اگه به نور خورشید دسترسی ندارن براشون لامپ تهیه کن

  2. سلام ی مرغ دارم دوساله دارمش سال اول خوب تخم گذاری کرد کرچ شد نتونستم زیرش تخم بزارم بعد کرچ شدنش یک سال میگذره دیگ تخم نکرد مرغم محلی هست مرغ دیگ دارم همشون مرتب تخم میزارن بجز اون وباهیچ خروسی هم راه نمیاد افسرده شده انگار میره ی گوشه محو میشه ب نظرتون امیدی هس تخم بزاره چیکار کنم حالش خوب شه

    1. سلام دوست عزیز
      تمامی عواملی که منجر به قطع تخمگذاری در مرغ میشه تو مقاله آورده شده
      و دلیل اصلیش هم اکثرا کمبود کلسیم هست باید جیره غذایی اصولی تهیه کنی، مکمل کلسیم قاطی جیره کنی اگه دسترسی نداشتی پوسته تخم مرغ رو آسیاب کن و مخلوط کن تو جیره

  3. با سلام. من ۳عدد مرغ محلی با ۱عدد خروس دارم مرغ های من با وجود رسیدن به سن تخم گذاری نه تخم میزارن نه خیلی گوشتین دونی که بهشون میدم برنج تکه تکه (خورده)

    1. سلام دوست عزیز
      تغذیه ای که بهشون میدی کافی نیست
      برای اینکه تخمگذاری کنن باید به اندازه ی کافی کلسیم توی جیره ی غذاییش وجود داشته باشه
      می تونی از پوسته ی تخم مرغ پودر شده و یا پودر صدف دریایی و سنگ اهک استفاده کنی
      میوه، سبزی و گندم هم بهشون بده
      یکیم تو جیره ی غذاییشون سبوس برنج و یا گندم اضافه کن

  4. آقا سلام علیکم.
    مرغ من حدود چهار روز است که تخم نذاشته ، نه بیمار هست و نه دما و جیره ی ضعیفی داره ، علّت چیست؟

    1. سلام دوست عزیز
      این بستگی به سیستم تولید مثلی پرنده داره
      بسته به اون سیستمش ممکنه اصلا چند روز تخم نذاره
      سنش چقدره؟

  5. سلام دوروز است که مرغم کسل است وبه سختی روی پاهاش وی ایستند و برای راه رفتن از بالهاش کمک میگیره انگار میافتد ودوباره وامیسته،کمکم کنید خودم درمانش کنم دامپزشکی میگه خوب نمیشه،چی بهش بدم که خوب بشه

    1. سلام دوست عزیز
      دامپزشک چه تشخیصی داده؟
      بهت گفت که بیماریش چیه؟
      غذا به مرغت چی میدی؟ فضله ش چه رنگیه؟

    2. میگه چون نمیتونه سرپا وایسه، وراه برود، کلکش کنده است، غذاش گندم است ولی الان خیلی کم شده کمی نان خیس کردم خورد، فضله اش سبز و ورش سفید وابکی است.

      1. فضله ی سبز نشون میده که پرندت مشکل کبدی پیدا کرده و این برمیگرده به شرایط نادرست نگهداریش و تغذیه ی نامناسبش
        بهتره با یه متخصص جیره نویس مشورت کنی براش برنامه غذایی مناسبی ارائه بده
        عرق شوید و یا عرق خار مریم به هرکدوم که دسترسی داشتی ۳-۴ قطره بریز تو ۱۰۰ سی سی آب بریز تو آبخوریش
        و اینکه عفونت هم داره برا اینم عرق آلاله، عرق چهل گیاه و عرق شیرین بیان از هر کدوم یه سر بطری قاطی هم کن تا ۵ روز هرروز ۴ قطره بچکون تو دهنش

    1. سلام دوست عزیز
      تغذیه با یک نوع دان باعث دلزده شدن اونام میشه
      چون دیگه دوس ندارن نمیخورن

      1. سلام
        وقتتون بخیر
        من ۲تا مرغ لاری دارم که تقریبا ۲۰روزه به تخم اومدن،یکی از مرغها تقریبا یک روز در میان تخم می‌ذاره،اما اون یکی تخم گذاشتنش نامنظمه،بعضی وقتها یک روز در میان می‌ذاره بعضی وقتها هر۳یا۴روز یه تخم میذاره!!
        واسشون جا هم درست کردم واسه تخم گذاری،مرغ اولی سر جایی که واسشون درست کردم تخم میذاره،اما این مرغ تخم های خودشو کنار دان خوری رها می‌کنه و میره!
        میتونید راهنماییم کنید چیکار کنم مرغ منظم تخم گذاری کنه و سر جای خودش تخم کنه؟
        خیلی ممنون

        1. سلام دوست عزیز
          همه چیز برمیگرده به شیوه نگهداری شما و تغذیه اصولی
          البته در کنارش سن مرغ، سلامتیش و میزان نوردهی روزانه هم تاثیر گذار هست
          شما غذا بهشون چی میدی؟

  6. سلام من واسه مرغام لانه درست کردم واسه تخم گذاری ولی بازم جایی دیگه تخم میزارن چرا چه باید کرد تخم مرغ خوارکی

    1. سلام دوست عزیز
      لونه ای که ساختی استاندارد نیس که این کارو میکنه

    2. سلام ما همین مشکلو داشتیم یه توپ پینگ پنگ گذاشتیم جایی که میخواستیم تخم کنن اونام میرفتن همونجا تخم میکردن امتحان کن احتمالا جوابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

برای اطلاع از پاسخ به نظر خود، شماره همراه را در کادر زیر وارد کنید.

دکمه بازگشت به بالا
سوالی داری کلیک کن 👋