بیماری کله گیجی کبوتر – علائم و نحوه ی درمان

آیا برای شما هم پیش آمده است که ببینید کبوترتان رفتارهای عجیب از خود نشان می دهد؟ در هنگام راه رفتن تعادلی ندارد و گویا سر آن گیج می رود؟ آیا تاکنون شاهد پیچ خوردن گردن و یا  وارونه بودن سر کبوتر خود بوده اید؟

اگر پاسختان به این سوالات بله است، باید بگوییم که پرنده ی شما مبتلا به بیماری کله گیجی شده است و باید سریعا آن را درمان کنید.

در این مقاله از چیکن دیوایس به بررسی علائم و دلایل ایجاد بیماری کله گیجی کبوتر می پردازیم و راهکارهای درمانی آن را برای شما بیان می کنیم. پس تا انتهای مطلب همراه ما باشید.

دستگاه جوجه کشی حرفه ای ایزی باتور ۶ (۱۲ تایی)

» قابل استفاده برای جوجه کشی از کبوتر با نهایت راندمان

» دارای عملکرد بسیار دقیق و حرفه ای

» برخورداری از سنسور دما و رطوبت سوئیسی نسل۴

۴,۹۷۰,۰۰۰  تومان

مشاوره خرید دستگاه

توضیحات و خرید

بیماری کله گیجی کبوتر چیست؟

بیماری کله گیجی یا PMV ، یکی از بیماری های ویروسی رایج در کبوتران می باشد. این بیماری با اصطلاحات سرکجی و یا سرگیجه ی کبوتر نیز شناخته می شود و عامل اصلی آن ویروسی به نام پارامیکسو است.

این ویروس غالبا سیستم عصبی مرکزی پرنده را تحت تاثیر قرار می دهد. به این ترتیب با ایجاد اختلال در  آن از عملکرد صحیح سیستم عصبی پرنده که شامل حفظ تعادل سر و گردن، پاها و بال ها، دید صحیح و … می باشد، جلوگیری می کند.

ویروس پارامیکسو غالبا در محیط های مرطوب تجمع می یابد. و از طریق تماس مستقیم با مدفوع، ترشحات تنفسی، آب و غذای پرنده ی آلوده انتقال پیدا می کند.

علائم بیماری کله گیجی یا PMV در کبوتر

بیماری کله گیجی کبوتر، علائمی شبیه به نیوکاسل را دارد. به همین دلیل در اکثر مواقع با نیوکاسل اشتباه گرفته می شود. اما باید گفت که این دو بیماری کاملا متفاوت از هم بوده و عوارض متفاوتی را نیز ایجاد می کنند. تعدادی از علائم بیماری سرکجی عبارتند از :

• بی حالی و کم تحرکی
• کم اشتهایی
• مشکل در برداشتن دانه ها از ظرف یا روی زمین
• اسهال
• عدم تعادل و سرگیجه
• لرزش سر و گردن
• پیچ خوردن گردن
• وارونه شدن سر
• فلج شدن پاها و بال ها
• سقوط کردن حین پرواز
• پرواز به عقب
• داشتن پرواز مارپیچی
• چرخیدن به دور خود

علت ایجاد بیماری کله گیجی یا سرکجی چیست؟

دو دلیل اصلی برای بروز بیماری کله گیجی وجود دارد که عبارتند از :

کمبود ویتامین در جیره ی غذایی

کبوترها نیز مانند سایر پرندگان نیاز دارند تا مواد مغذی لازم برای حفظ سلامت بدن خود را از طریق جیره ی غذایی شان دریافت کنند. در صورتی که این پرنده قادر به دریافت ویتامین ها به خصوص ویتامین A از طریق جیره ی غذایی خود نباشد، در این حالت به عدم تعادل و سرگیجه دچار می شود. به این ترتیب احتمال ابتلای آن به بیماری کله گیجی نیز افزایش می یابد.

آلودگی محیط

آلوده بودن محیط نگهداری کبوتر از دیگر عوامل ایجاد کننده ی بیماری کله گیجی در آن می باشد. همانگونه که ذکر شد، ویروس مربوط به این بیماری بیشتر در محیط های مرطوب تجمع یافته و قادر است تا هفته ها زنده بماند. به این ترتیب به سایر پرنده ها منتقل شده و باعث آلودگی آنها نیز می شود.

نکته : توصیه می شود جهت ضدعفونی و پاکسازی محیط نگهداری کبوتر از محلول جرمی ساید پی استفاده کنید.

لازم به ذکر است که بسیاری از پرورش دهندگان کبوتر معتقدند که این بیماری می تواند به خاطر عوامل محیطی از جمله استرس و دور کردن پرنده از محیط های باز و فضاهای آزاد ایجاد نیز شود.

همچنین به عقیده ی آنان پروازهای طولانی مدت در ارتفاعات بالا، بدون تقویت پرنده نیز می تواند در ابتلای آن به بیماری کله گیجی موثر واقع شود.

نحوه ی نگهداری از کبوتر مبتلا به کله گیجی

در صورتی که کبوتر شما مبتلا به بیماری سرکجی باشد در این حالت انجام اقدامات زیر می توانند در روند بهبودی آن نقش بسیار موثر داشته باشند:

کبوتر بیمار از سایر پرنده ها جدا کنید.

اولین قدم در مراقبت از یک کبوتر مبتلا به بیماری سرکجی، جدا کردن آن از سایرین می باشد. چراکه اگر کبوترهای دیگر آن را بزنند، با دو چندان شدن استرس پرنده، بیماری آن نیز عود می یابد. که زمان طولانی تری را برای بهبودی نیاز خواهد داشت.

محل مناسبی را برای نگهداری کبوتر بیمار در نظر بگیرید.

قدم بعدی فراهم کردن محیطی گرم، آرام و خلوت برای آن می باشد. قفسی با اندازه ی مناسبی را فراهم کنید. شما می توانید از یک حوله ی نرم و تمیز به عنوان بستر برای پرنده استفاده کنید، چراکه سفت و زبر بودن بستر به پاهای آن آسیب خواهد زد.

همچنین می توانید یک آجر را به عنوان محلی برای نشستن پرنده در قفس قرار دهید.

ظروف آبخوری و دانخوری مناسبی را برای پرنده فراهم کنید.

یک ظرف دانخوری عمیقی را برای پرنده در نظر بگیرید تا در صورت از دست دادن تعادل و برخورد با ظرف، دانه ها به زمین ریخته نشوند.

به علاوه، ظرف آبخوری که برای کبوتر بیمار در نظر می گیرید باید عمق کمی داشته باشد و دائما پر باشد. چراکه پرنده ی مبتلا به بیماری سرکجی نیاز دائمی به مصرف آب خواهد داشت.

نکته : دلیل استفاده از ظرف کم عمق برای کبوتر این است که بیماری سرکجی می تواند آن را در معرض خطر غرق شدن قرار دهد.

تغذیه ی کبوتر مبتلا به بیماری سرکجی

تغذیه ی پرنده ها در دوران بیماری از اهمیت بسیاری برخوردار است. چراکه در این دوره بیشتر از هر زمان دیگری نیاز به دریافت مغذی برای داشتن توانایی ادامه ی حیات را دارند.

بنابراین در دوره ی بیماری بهتر است برای کبوتر یک رژیم غذایی مقوی در نظر بگیرید. غذاهای مقوی مناسبی که می توان در این دوره استفاده کرد عبارتند از:

• پلت مخصوص کبوتر
• تخم مرغ آبپز
• نخود فرنگی یخ زده
• ذرت شیرین پخته شده
• شاهدانه
• گاودانه
• ماش

نکته : توصیه می شود در زمان بیماری، از گندم در جیره ی غذایی کبوتر به مقدار کمی استفاده کنید. چراکه استفاده ی بیش از حد از آن،  سبب اسهال پرنده شده و اسهال نیز روند درمان بیماری را کندتر می کند.

نحوه ی درمان کله گیجی کبوتر

درمان بیماری کله گیجی کبوتر به دو طریق صورت می گیرد. یا از طریق دارو ها و یا از طریق راهکارهای خانگی. در حالت کلی باید گفت که میزان مرگ و میر این بیماری حدود ۵ تا ۱۰ درصد می باشد و به ندرت درصد مرگ و میر بالایی را دارد.

درمان بیماری سرکجی حدود ۶ تا ۱۲ هفته زمان می برد. اما این بیماری به گونه ای است که در بعضی از پرندگان علائم آن به طور کامل از بین می روند و در بعضی دیگر در هنگام هیجان و استرس دوباره بروز می کنند.

درمان دارویی سرکجی کبوتر

در صورت مواجهه با یک کبوتر بیمار، اولین قدم برای درمان آن مراجعه به دامپزشک و تشخیص دقیق بیماری آن می باشد. با اینکه بسیاری از علائم مربوط به بیماری کله گیجی همانند سایر عفونت های ویروسی و باکتریایی می باشد، اما علائم منحصر به فرد دیگری را نیز دارد.

به این منظور دامپزشک با انجام آزمایش خون و تحلیل نتایج آن، وجود عفونت ویروسی را در بدن پرنده به طور دقیق تشخیص داده و راهکاری را برای درمان آن پیشنهاد می کند.

الکترولیت ها، مولتی ویتامین ها، مکمل های کلسیم و پروبیوتیک ها از جمله مواردی می باشند که توسط دامپزشک تجویز شده و به بهبود بیماری کله گیجی در کنار اقدامات حمایتی کمک بسیاری می کنند.

درمان خانگی کله گیجی کبوتر

جهت درمان خانگی کله گیجی کبوتر،پرنده ی بیمار را تا زمان بهبودی کامل از سایرین جدا کنید. سپس در ۴ روز ابتدایی بروز بیماری، پرنده را صرفا با نخود تغذیه کنید. در پایان هر وعده ی غذایی نیز مقدار کمی سیر به آن بدهید.

برای این کار نخود ها را در ظرف آبی قرار دهید تا به خوبی خیسانده شوند. پس از نرم شدن، آنها را به تکه های ریزی خرد کرده و  در هر وعده ی غذایی در اختیار کبوتر قرار دهید. پس از پایان وعده ی غذایی می توانید پرنده را با ¼ از حبه ی سیر تغذیه کنید.

نکته : آبی که نخود ها در آن خیسانده شده اند می تواند به عنوان آب مصرفی کبوتر بیمار مورد استفاده قرار گیرد و از فواید بسیاری برای آن برخوردار می باشد.

نکته : پس از گذشت ۴ روز نیز توصیه می شود نخود را از جیره ی غذایی پرنده حذف نکنید و آن را به عنوان نیمی از وعده ی غذایی اش در نظر بگیرید.

راهکارهای پیشگیری از ابتلای کبوتر به بیماری کله گیجی

اقدامات زیر می توانند در پیشگیری از ابتلای کبوتران به بیماری کله گیجی موثر واقع شوند:

• جهت محافظت از کبوترهای خود از مبتلا شدن به بیماری کله گیجی توصیه می شود حتما آنها را واکسینه کنید.
• ممکن است کبوتر هیچ علائمی از بیماری را بروز ندهد اما مبتلا به آن باشد . برای همین لازم است همیشه کبوترهای جدید را قرنطینه کنید و پس از ۱۰ روز اگر بیمار نباشند، آنها را واکسینه کرده و به جمع سایر پرندگان اضافه کنید.
• بهداشت آبخوری، دانخوری و قفس کبوتر ها را رعایت کرده و آنها را به طور مرتب ضد عفونی کنید.

سوالات متداول

در زیر به برخی از سوالات متداول کاربران پاسخ داده ایم :

چه عاملی سبب ایجاد بیماری کله گیجی کبوتر می شود؟

عواملی مانند کمبود ویتامین ها و مواد مغذی و همچنین آلودگی محیط می توانند در ابتلای کبوتر به بیماری کله گیجی موثر باشند.

بهترین غذا برای کبوتر مبتلا به کله گیجی چیست؟

ایده آل ترین و مناسب ترین غذا برای تغذیه ی کبوتر بیمار ،غذاهای مقوی از جمله تخم مرغ آبپز، نخود، ذرت آبپز، ماش، شاهدانه و … می باشد.

چرا مصرف سیر برای کبوتر مبتلا به بیماری کله گیجی توصیه می شود؟

زیرا این ماده ی غذایی تاثیر بسزایی را در تحریک سیستم عصبی پرنده داشته و بر قدرت دفاعی بدن برای مقابله با بیماری ها می افزاید.

سخن آخر

در این مقاله از چیکن دیوایس، در رابطه با بیماری کله گیجی کبوتر صحبت کرده و علائم و راهکارهای درمانی آن را برای شما ذکر کردیم. در صورت نگهداری درست، تغذیه ی مناسب و انجام اقدامات حمایتی این بیماری درصد مرگ و میر پایینی را داشته و قابل درمان می باشد.