اهمیت اندازه گیری وزن تخم نطفه دار در فرایند جوجه کشی

یکی از روش های بسیار حرفه ای برای افزایش راندمان جوجه کشی وزن کردن تخم های نطفه دار قبل از شروع جوجه کشی و در حین آن است. هم چنین این روش به شما کمک کرده تا رطوبت دقیقی را بر روی دستگاه جوجه کشی اعمال کنید. 

در این نوشته از چیکن دیوایس به نحوه وزن کردن تخم ها و محاسبه میزان رطوبت لازمه پرداخته خواهد شد، علاوه بر آن، جهت درک بهتر شما یک ویدیوی آموزشی نیز در همین متن قرار داده شده است. 

ویدیوی آموزش نحوه محاسبه وزن تخم حین جوجه کشی 

در این ویدیوی آموزشی، کارشناس گروه صنعتی اسکندری به زبانی ساده نحوه انجام این کار و مزایای آن را توضیح می دهد : 

جهت وزن گیری تخم ها و انجام اقدامات لازم از قبیل تنظیم رطوبت و افزایش راندمان، می توانید طبق مراحل زیر پیش بروید : 

مرحله اول – اندازه گیری وزن اولیه تخم های نطفه دار

فارغ از نوع پرنده ای که قصد جوجه کشی از آن را دارید، بایستی وزن اولیه آنها را به دست آورید. برای این کار ابتدا یک شانه خالی را بر روی ترازو قرار داده و وزن شانه خالی را به دست می آوریم . 

حال تخم ها را در داخل شانه قرار داده و شانه حاوی تخم را بر روی ترازو قرار دهید، اگر وزن شانه خالی را از وزن به دست آمده کنونی کم کنید، وزن اولیه و خالص تخم ها به دست خواهد آمد. 

مرحله دوم – وزن کردن تخم ها پس از ۱۰ روز 

پس از گذشت یک هفته الی ۱۰ روز از زمان شروع جوجه کشی، باید مجددا تخم ها را وزن کنید. بهتر است این کار را پس از انجام اولین نطفه سنجی انجام دهید. در مقاله آموزش نطفه سنجی توضیحات کامل داده شده است. 

در حالت طبیعی، وزن تخم ها باید چیزی حدود ۷ الی ۹ درصد کاهش وزن داشته باشند. در صورتی که میزان کاهش وزن تخم ها، کمتر از درصد فوق باشد، یعنی حدود ۲ الی ۳ درصد وزن کم کرده باشند، یعنی رطوبت دستگاه بالا بوده و حتما باید آن را مقداری کاهش دهید. 

اما اگر درصد کاهش وزن تخم ها بیشتر مقدار فوق باشد، یعنی بین ۱۰ الی ۱۵ درصد وزن کم کرده باشند، یعنی رطوبت دستگاه به شدت پایین بوده و برای داشتن یک جوجه کشی موفق حتما باید رطوبت دستگاه را مقداری افزایش دهید تا به درصد ایده آل برسد. 

مرحله سوم – وزن کردن تخم ها حین انتقال به دوران هچ

در زمان انتقال تخم ها به مرحله هچر نیز باید تخم ها به همان روش گفته شده وزن کنید، این کار باید در همان شانه یعنی قبل از انتقال به سبد هچ انجام شود، تا وزن دقیق آنها به دست آید. مقدار طبیعی کاهش وزن تخم ها تا زمان هچر باید بین ۱۲ الی ۱۴ درصد باشد.

در صورتی که میزان کاهش وزن تخم ها بیشتر از ۱۴ درصد باشد یعنی آب بیشتری را از دست داده اند و باید میزان رطوبت را در دوره هچر افزایش داد تا آب از دست رفته جبران شود. اما اگر درصد کاهش وزن تخم ها کمتر از ۱۲ درصد بود، یعنی همچنان مقداری آب مازاد در داخل تخم وجود داشته که باید تخلیه شود، پس میزان رطوبت دستگاه را کمتر خواهیم کرد. 

نحوه محاسبه درصد کاهش وزن تخم 

این مقدار با یک فرمول ساده به دست می آید. برای به دست آوردن این درصد، کافیست وزن اولیه تخم  ها را از وزن کنونی آنها کم کرده و بر مقدار وزن اولیه تخم ها تقسیم کنید. به عنوان مثال اگر وزن اولیه تخم ها ۱۲۰۰ گرم است و وزن کنونی آن ۱۰۰۰ گرم. مقدار اختلاف این دو عدد ۲۰۰ گرم است که بایستی بر وزن اولیه تخم ها یعنی ۱۲۰۰ گرم تقسیم شده و در ۱۰۰ ضرب شود. 

۱۲۰۰ – ۱۰۰۰ = ۲۰۰ 

۲۰۰ ÷ ۱۲۰۰ = ۰.۱۶ × ۱۰۰ = ۱۶%

با انجام محاسبات ساده فوق به این نتیجه رسیدیم که تخم ها ۱۶ درصد کاهش وزن داشته اند که نشان از کمبود شدید رطوبت بوده و حتما بایستی اقدامات لازم جهت افزایش رطوبت صورت گیرد. 

چگونه رطوبت دستگاه جوجه کشی را افزایش دهیم؟

انجام این کار به نوع رطوبت ساز دستگاه جوجه کشی مربوط است. در صورتی که از رطوبت ساز اولتراسونیک، آتومایزر یا پمپ آب استفاده می شود، باید مقدار آب مخزن را افزایش داده و میزان رطوبت دستگاه را از طریق برد جوجه کشی چند درصد افزایش دهیم. 

اما در صورت استفاده از ظرف آب، باید مقدار آب مخزن آب را افزایش دهیم. هم چنین جهت جلوگیری از خروج رطوبت، دریچه های تهویه را کمی می بندیم. مهمتر اینکه مقدار رطوبت محیطی را به وسیله رطوبت سنج سنجیده و در صورت کم بودن رطوبت محیط، با استفاده از دستگاه التراسونیک، سطح رطوبت محیط را افزایش خواهیم داد. 

چگونه رطوبت دستگاه جوجه کشی را کاهش دهیم؟

در این روش نیز میزان رطوبت محیطی را به دست آورده و در صورت بالا بودن رطوبت محل قرار گیری دستگاه ، با استفاده از فن تهویه آن را کاهش می دهیم، در مقاله تنظیم رطوبت محیطی به اطلاعات بیشتری دست پیدا خواهید کرد. در صورتی که دستگاه شما دارای رطوبت ساز خودکار مانند اولتراسونیک، آتومایزر یا پمپ آب است، کافیست مقدار رطوبت تنظیم شده بر روی دستگاه را چند درصد کاهش دهید.

اگر هم از ظرف آب برای تامین رطوبت استفاده می کنید، مقدار آب داخل ظرف را کاهش داده و در هر دو مورد (چه رطوبت ساز اتوماتیک و چه دستی) دریچه های هوا را کمی بیشتر باز می کنیم تا مقداری از رطوبت داخل دستگاه کاسته شود. 

نتیجه گیری کلی 

در این مقاله به اهمیت وزن کردن تخم ها جهت افزایش راندمان جوجه کشی و تنظیم رطوبت داخل دستگاه پرداخته شد. این روش توسط بسیاری از پرورش دهنده های حرفه ای انجام می شود، در صورتی که نکات گفته شده در مقاله را به خوبی اجرا کنید، قطعا نتیجه بهتری را در جوجه کشی از تخم انواع پرنده ها به دست خواهید آورد.