چگونه تخم نطفه دار با کیفیت بالا به دست آوریم؟ | ویژگی های گله مولد سالم و عالی

نکات مهم برای تولید تخم نطفه دار با کیفیت | ویژگی های گله مولد خوب برای تخم با نطفه قوی

دستگاه جوجه کشی خانگی ایزی باتور ۱ ( ۴۸ تایی)

» مناسب برای جوجه کشی از پرندگان بومی و محلی

» قابل اتصال مستقیم به باتری ۱۲ ولت

» دارای سیستم روزشمار جوجه کشی

۵,۸۰۰,۰۰۰  تومان

مشاوره خرید دستگاه

خرید دستگاه جوجه کشی خانگی ایزی باتور ۱ ( ۴۸ تایی)

تولید تخم نطفه دار توسط هر گله ای ممکن است، اما تخمی که کیفیت بسیار بالایی داشته باشد و احتمال جوجه شدن آن خیلی قوی باشد، به وسیله یک گله مولد جوان و سالم تولید خواهد شد که در شرایط تغذیه ای و محیطی مناسبی نیز پرورش داده شده باشند. در ادامه این مقاله به ویژگی ها و خصوصیات یک گله مولد عالی و شرایط محل نگهداری مناسب برای آنها اشاره خواهیم کرد. 

یک تخم نطفه دار چگونه تولید می شود؟

جهت درک صحیح ویژگی های یک گله مولد سالم و قوی، لازم است که با فرایند تولید تخم نطفه دار و عوامل دخیل در کاهش نطفه داری تخم آشنا شوید. 

در حالت کلی، یک تخم نطفه دار زمانی تولید می شود که پرنده نر یا پرنده ماده جفت گیری کرده باشد و حدودا یک هفته از زمان اولین جفت گیری گذشته باشد، چون انتقال اسپرم از کلواک به اویداکت (محل باروری و تولید تخم) زمانبر است. 

مرغ با هر بار جفت گیری تا حدود یک الی دو هفته می تواند تخم نطفه دار تولید کند، اما اگر فرایند جفت گیری با پرنده نر، مجددا صورت نگیرد، نطفه تخم بسیار ضعیف شده و احتمال جوجه شدن آن بسیار کم است. 

عوامل موثر در بی نطفه شدن تخم 

فرایند تولید تخم نطفه دار، صرفا با جفت انداختن پرنده های نر و ماده عملی نمی شود، بلکه ایجاد شرایط مناسب محیطی و تغذیه ای و انتخاب گله مناسب و ایده آل در این امر تاثیر دارند. از جمله مواردی که سبب تولید تخم بدون نطفه می شود، می توان به موارد زیر اشاره کرد : 

۱- تعداد پایین خروس (پرنده نر) در گله 

۲- پیر یا نابالغ بودن پرنده های نر و ماده 

۳- وجود بیماری ویروسی یا باکتریایی در گله 

۴- عدم دقت در انتخاب پرنده های نر و ماده (نژاد، سن، سلامت بدنی و…)

۵- تغذیه غیر صحیح 

۶- عدم رعایت بهداشت در محل پرورش 

۷- وزن نامناسب پرنده های نر و ماده 

۸- وجود درگیری بین پرنده های نر و ماده 

۹- نامناسب بودن لانه و آشیانه تخمگذاری پرنده های ماده 

۱۰- شرایط نامناسب دما و رطوبت محیط 

ویژگی های یک گله مولد عالی برای تولید تخم نطفه دار با کیفیت 

در انتخاب و جفت دادن پرنده های نر و ماده باید دقت لازم را بعمل آورید تا بهترین راندمان را از جوجه کشی تخم های نطفه دار آنها داشته باشید. از جمله نکاتی که در تشکیل گله مولد اید رعایت شوند، می توان به موارد زیر اشاره کرد : 

الف – انتخاب پرنده های جوان 

طبیعتا پرنده هایی پیر و مسن، به اندازه پرنده های جوان پر انرژی و قوی نیستند و احتمال جفت گیری موفق و نطفه دار شدن تخم آنها پایین است. حتی در صورت تولید تخم نطفه دار نیز، به دلیل ضعیف بودن نطفه، امکان مرگ جنین در داخل تخم وجود خواهد داشت. به همین دلیل شاهد کاهش راندمان دستگاه جوجه کشی می شوید، بدون اینکه به سن و سایر عوامل گله خود دقت کرده باشید. 

هم چنین پرنده های بسیار جوان و تازه بالغ شده نیز در اوایل دوره جفت گیری و تخم گذاری، ممکن است تخم هایی پوچ و یا با نطفه ضعیف تولید کنند. بنابراین پرنده های نر و ماده ای که بین ۱ تا ۳ سال سن داشته باشند، بهترین گزینه برای تشکیل گله مولد هستند. 

ب – توجه به سلامت بدنی پرنده های نر و ماده 

در انتخاب پرنده های نر و ماده، علاوه بر اینکه باید به جوان بودن آنها توجه کنید، بایستی از سالم و تندرست بودن آنها نیز مطمئن شوید. خروس های دارای مشکل مادرزادی و ژنتیکی، بیمار و بی حال، دستگاه تولید مثلی مشکل دار، بدن ناقص و کم طاقت و … برای جفت گیری مناسب نیستند. 

به عنوان مثال خروس هایی با ساق پای کوتاه و یا بسیار دراز برای جفت گیری مناسب نیستند، هم چنین گونه هایی که لکه قرمز کمتری روی ساق پا دارند، تخم هایی با نطفه ضعیف تر تولید خواهند کرد. 

پرنده هایی که چشمان خواب آلود، پرهای ژولیده و نامرتب، تاج و ریش غیر طبیعی، نوک کج و نامتوازن، پرهای پف کرده، پاهای لنگان و آسیب دیده، پرهای ریخته شده و… دارند، برای جفت گیری مناسب نیستند. 

ج – رعایت نسبت نر به ماده 

یکی دیگر از دلایل عدم موفقیت در تولید تخم نطفه دار قوی، عدم رعایت نسبت پرنده های نر و ماده در گله است. این مورد در پرنده های مختلف فرق داشته و حتما باید به خوبی رعایت شود. به عنوان مثال در مرغ و بوقلمون، برای هر ۷ الی ۸ پرنده ماده، تعداد ۱ پرنده نر در نظر گرفته می شود. در بلدرچین نیز به ازای هر ۲ الی ۳ پرنده ماده، یک بلدرچین نر در نظر گرفته می شود. 

هم چنین در مورد اردک و غاز نیز به ازای هر ۴ الی ۵ پرنده ماده، یک پرنده نر در نظر گرفته می شود. دقت کنید که برخی از پرنده های نر ممکن است به دلیل حفظ قلمرو و محافظت از ماده ها، با سایر پرنده های نر دعوا و درگیری داشته باشد. بنابراین بهتر است برای هر گله یک فضای جداگانه، با آبخوری و دانخوری جداگانه و لانه های تخمگذاری مجزا در نظر بگیرید. 

د – توجه به وزن پرنده ها و جلوگیری از چاقی آنها 

چاق بودن بیش از حد پرنده های نر و ماده نیز می تواند بر کیفیت جفت گیری و بارور شدن تخم ها تاثیر بگذارد. معمولا چاقی بیش از حد پرنده های نر مانع تحرک بالای آنها شده و تماس کلواکی و جفت گیری با ماده ها را با مشکل مواجه می کند. 

هم چنین چاقی پرنده های ماده نیز در تخم گذاری آنها اختلال ایجاد کرده و سبب تولید تخم های دو زرده، بسیار بزرگ و مشکل دار می شود که به هیچ وجه به جوجه تبدیل نمی شوند. ایجاد اعتدال در تغذیه و عدم استفاده از مواد غذایی پرچرب و پرکالری، در حفظ ایده آل وزن پرنده های نر و ماده موثر است. 

نحوه پرورش صحیح گله مولد برای تولید تخم با نطفه قوی

علاوه بر دقت در انتخاب پرنده های نر و ماده مناسب، باید به شرایط محل نگهداری و نحوه تغذیه آنها نیز دقت کنید تا بهترین نتیجه را از پرورش بگیرید. 

۱- واکسیناسیون به موقع 

جهت جلوگیری از تلفات کل گله و حفظ سرمایه خود، حتما در زمان های لازم طبق نظر و کنترل دامپزشک نسبت به تزریق واکسن های لازم اقدام کنید. بیماری های کشنده ای مانند برونشیت، آنفولانزا، نیوکاسل، مارک و … باید با واکسن کنترل شوند و معمولا درمان قطعی ندارند .

۲- رعایت نظافت در محل پرورش 

رعایت نظافت در محل پرورش و تغذیه تا حد زیادی از گسترش بیماری ها جلوگیری کرده و به سلامت کلی پرنده های نر و ماده کمک خواهد کرد. حتما در بستر آنها از کاه یا پوشال نرم استفاده کنید تا فضولات و آب بستر را به خود جذب کند و هر دو هفته یکبار، پوشال را تعویض کنید.

آبخوری و دانخوری ها را قبل از هر وعده غذایی به خوبی شستشو داده و از آب و غذای تازه و سالم استفاده کنید. از هم غذا شدن گله با پرنده ها و حیوانات وحشی مانند کلاغ، موش، کبوتر وحشی و … خودداری کنید، چون ناقل بسیاری از بیماری های خطرناک هستند. اطلاعات بیشتر در مقاله کنترل بیماری های مرغ بومی قابل مطالعه است. 

۳- استفاده از جیره غذایی مقوی

در صورتی که پرنده های خود را با مواد غذایی مقوی و کامل تغذیه نکنید، نباید انتظار تولید تخم نطفه دار با کیفیت را از آنها داشته باشید. کمبود هر ویتامینی و هر ماده معدنی، می تواند بر سلامت جنین و در نتیجه مرگ آن داخل تخم تاثیر بگذارد. به همین دلیل تحقیقات علمی زیادی صورت گرفته تا نقش مهم ویتامین ها و املاح معدنی را بر راندمان جوجه کشی به اثبات برسانند. 

بنابراین اکیدا توصیه می شود که از جیره غذایی کامل و مخصوص در گله مولد خود استفاده کنید. لازم به ذکر است که پرنده های نر جیره متفاوتی دارند و نباید نر و ماده ها را در یک مکان غذا داد. 

۴- ایجاد شرایط مناسب محیطی (توجه به فصل، روشنایی، دما و رطوبت)

اصولا پرنده ها زمانی به جفت گیری و تولید مثل تمایل پیدا می کنند که شرایط محیطی و تغذیه ای مناسبی وجود داشته باشد. در فصل بهار علوفه و دانه ها به اندازه کافی وجود دارند، گرمای هوا در حد مطلوب است و خورشید طولانی ترین ساعات روشنایی را دارد، بنابراین تمامی پرنده ها در طبیعت، فصل بهار را برای تولید مثل و لانه سازی انتخاب می کنند. 

در پرورش گله مولد تخم نطفه دار نیز، باید غذای کافی را در اختیار آنها قرار داد و در صورتی که هوا سرد است، از تجهیزات گرمایشی برای گرم کردن محل نگهداری آنها استفاده کرد و در صورتی که روزها کوتاه است، برای افزایش ساعات روشنایی به ۱۴ الی ۱۶ ساعت، باید از لامپ های مهتابی یا ترجیحا رشته ای استفاده کرد. 

۵- ایجاد برکه و استخر آب برای اردک و غاز 

اگر پرورش دهنده اردک و غاز و در کل پرنده های آب دوست هستید، حتما برای آنها برکه یا استخر آب ایجاد کنید. این پرنده ها تمایل زیادی به آب تنی دارند و اصولا جفت گیری پس از آب تنی را ترجیح می دهند و تجربه نشان داده که میزان نطفه داری تخم آنها زمانی افزایش پیدا می کند که در محل نگهداری آنها، استخر آب وجود داشته باشد. 

۶- نبود استرس در محل پرورش 

یکی از مهم ترین عواملی که در کاهش تمایل پرنده ها به جفت گیری دخالت خواهد داشت، وجود استرس و عوامل استرس آور در محل نگهداری است. در صورتی که پرنده های شما تنش سرمایی و استرس دمایی داشته باشند و یا محل پرورش را در نزدیکی کارخانجات، فرودگاه ها، بزرگراه ها و سایر محل های پر سر و صدا تاسیس کرده باشید. سر و صدای زیاد باعث استرس شده و میل به جفت گیری و تخم گذاری را به شدت کاهش خواهد داد. 

۷- ایجاد لانه و آشیانه تخم گذاری برای پرنده های ماده 

اولین و ابتدایی ترین مسئله ای که ماده ها را به تخم گذاری و جفت گیری با پرنده های نر ترغیب خواهد کرد. وجود لانه ای مناسب و نرم، در یک مکان گرم، خلوت و کم نور است. بنابراین حتما در اولین گام راه اندازی محل پرورش، به فکر یک لانه دنج و نرم برای پرنده های ماده خود باشید. با مطالعه مقاله ساخت لانه برای مرغ محلی، ایده های جدیدی به دست خواهید آورد. 

نتیجه کلی مقاله 

در این نوشته به مجموعه عوامل موثر در نطفه دار شدن تخم و نکاتی که ضمن انتخاب پرنده نر و ماده و پرورش آنها بایستی رعایت کنید، پرداخته شد. در صورتی که قصد تشکیل گله مولد تخم نطفه دار را دارید و یا می خواهید میزان باروری و نطفه داری تخم ها را به حداکثر برسانید، مطالعه این نوشته بسیار کمک کننده خواهد بود.