راهنمای قدم به قدم راه اندازی مرغداری کوچک
کسب دانش اولیه در مسیر راه اندازی مرغداری کوچک
آموزش نحوه راه اندازی مرغداری کوچک : مرغ از زمان های قدیم مورد توجه ایرانیان بوده و در بیشتر جشن ها و مهمانی ها خوراک گوشت مرغ به عنوان یک غذای اصلی و با ارزش تلقی می شده و از آنجایی که گوشت قرمز قیمت بالایی دارد بنابراین بیشتر خانوار ها برای برآورده ساختن نیاز های پروتئینی خود رو به مصرف گوشت مرغ آورده اند. البته رشد سریع مرغ نیز در این مسئله تاثیر گذار بوده است، مثل اگر فردی در روستا زندگی میکند، به جای اینکه یک گوسفند ذبح کند، دو الی سه عدد از مرغ های خود را سر می برد چون می داند که جوجه ها خیلی سریع بزرگ خواهند شد و جای خالی این مرغ ها را پر خواهند کرد، ولی برای جبران این گوسفند باید یکسال صبر کند.
گفته های فوق مقدمه ای بود تا به شما بگوید که اهمیت گوشت مرغ نه تنها کم نشده بلکه روز به روز بر ارزش آن افزوده می شود و افزایش سطح آگاهی مردم در رابطه با مضرات مصرف گوشت قرمز نیز در افزایش مصرف و در نتیجه افزایش قیمت گوشت مرغ بسیار تاثیر گذار است. پس اگر انباری کوچکی در حیاط خانه خود دارید یک ایده برای کسب و کار و بهترین روش درآمد زایی راه اندازی مرغداری کوچک در این انباری می باشد که در این مقاله نحوه راه اندازی و محاسبه سود و هزینه ها به صورت کامل خدمت تان ارائه خواهد شد، لطفا با ادامه مطلب همراه باشید.
پرورش مرغ بومی چه مزایایی دارد؟
- اگر قصد شما از راه اندازی مرغداری کوچک کسب درامد می باشد، بنابراین به راحتی می توانید با فروش مرغ زنده درآمد بالایی کسب کنید، هر مرغ زنده حدود ۴۰ الی ۵۰ هزار تومان قیمت دارد، اگر شما ماهانه ۵۰ مرغ گوشتی به بازار بفروشید، درآمدی بالغ بر ۲ میلیون تومان خواهید داشت.
- اگر قصد شما صرفا تامین نیاز های گوشتی خانواده تان می باشد بنابراین با پرورش تعداد مناسبی مرغ و جوجه همیشه تخم مرغ و گوشت تازه و کاملا ارگانیک در اختیار خواهید داشت.
- اگر قصد شما از پرورش مرغ صرفا فروش تخم مرغ محلی می باشد، بنابراین با پرورش تعداد مناسبی از مرغ های مولد مثلا ۱۰۰ عدد، روزانه تقریبا ۴۰ الی ۵۰ عدد تخم مرغ محلی خواهید داشت و اگر هر کدام را ۱۰۰۰ تومان بفروشید، روزانه ۴۰ الی ۵۰ هزار تومان درآمد خواهید داشت.
- اگر قصد شما فروش جوجه یکروزه می باشد، به راحتی با خرید یک دستگاه جوجه کشی و داشتن تعدادی مرغ مولد و خروس بارور کننده می توانید روزانه تخم های نطفه دار داشته باشید و آنها را هر هفته برای جوجه کشی درون دستگاه قرار دهید و پس از تبدیل شدن به جوجه روانه بازار کنید.
- فضولات مرغ و خروس ها کود طبیعی بسیار قوی می باشد که از آن برای کود دهی به باغات و مزارع خود میتوانید استفاده کنید.
برای راه اندازی مرغداری کوچک چه مقدار فضا نیاز است؟
شما هیچ گونه محدودیتی برای اینکار ندارید، از یک انباری ۲۰ متری گرفته تا یک چهار دیواری ۱۰۰ الی ۲۰۰ متری می تواند برای راه اندازی مرغداری کوچک تخمگذار و یا گوشتی کاملا مناسب باشد. اگر شما در حاشیه شهر یا روستا هستید مطمئنا در حیاط و اطراف خانه خود چمنزار دارید، این چمنزار ها برای مرغ ها بسیار لازم هستند آنها را می توانید روزانه چند ساعت در چمنزار رها کنید تا بچرند.
البته این کاملا بستگی به شما دارد شاید شما زمین آزاد زیادی در اختیار داشته باشید و بخواهید آنها را آزادانه در این فضا پرورش دهید یا اینکه فقط یک انباری داشته باشید و مرغ ها را درون این فضای سر پوشیده پرورش دهید. به هر حال میزان درآمد شما با توجه به فضایی که در اختیار دارید و تعداد جوجه هایی که پرورش می دهید کاملا متغیر خواهد بود.
اگر قصد پرورش مرغ در باغچه تان را دارید این باغچه باید کاملا ایمن باشد یعنی باید از دیوار یا فنس برای حصار کشی باغچه بهره ببرید، زیرا ممکن است حیوانات وحشی مانند روباه یا شغال به پرندگان حمله کنند و احتمال فرار مرغ ها نیز وجود دارد، هم چنین وجود یک لانه گرم نیز در باغچه الزامی است تا مرغ ها هنگام نیاز به استراحت یا تخم گذاری به لانه بروند.
تجهیزات لازم برای مرغداری خانگی کدامند؟
برای راه اندازی مرغداری کوچک فرقی نمیکند که مرغ ها را در سالن یا انباری و یا باغچه پرورش می دهید، همه این مکان ها باید مجهز به تجهیزاتی از قبیل، دانخوری، آبخوری، هیتر، رطوبت ساز، فن تهویه و لانه برای مرغ های تخمگذار باشد. برای خرید تجهیزات مرغداری کلیک کنید. البته برای پرورش مرغ در باغچه نیز نیاز به مکانی مانند انباری خواهید داشت زیرا در فصل زمستان و هنگام تخم گذاری کاملا ضروری خواهد بود.
الف – دانخوری :
برای این منظور دانخوری های زیادی در بازار وجود دارد و نمونه آن نیز در فروشگاه چیکن دیوایس وجود دارد، ولی اگر خودتان می خواهید دانخوری بسازید، بهتر است از وسایل با کیفیت و با دوام درست کنید تا دچار شکستگی نشده و زخمی شدن مرغ ها را به دنبال نداشته باشد.
ب – آبخوری :
آبخوری نیز همین طور! برای ساخت آبخوری مرغ نیز وسایل زیادی وجود دارد، سعی کنید همانند دانخوری از وسایل با کیفیت بسازید تا سلامتی مرغ های شما را تهدید نکند. اگر وقت کافی برای ساختن دانخوری و آبخوری ندارید می توانید آنها را از فروشگاه چیکن دیوایس خریداری کنید.
ج – هیتر مرغداری :
برای گرم کردن مرغ ها در فصل زمستان وجود یک هیتر مرغداری کوچک کاملا ضروری خواهد بود. در صورتی که سالن مورد نظر شما بسیار کوچک و در حد ۱۰ الی ۱۵ متر می باشد نیازی به خرید هیتر مخصوص مرغداری نخواهید داشت، یک بخاری گازی کوچک نیز می تواند این مکان را گرم نگه دارد ولی اگر سالن شما دارای ابعاد ۱۰۰ الی ۲۰۰ متر می باشد، خرید یک هیتر گلخانه ای یا هیتر مخصوص مرغداری از ضروریات خواهد بود.
لطفا به این نکته نیز توجه فرمایید که در صورت سرد بودن محیط مرغ ها، آنها قادر به تخم گذاری نخواهند بود، بنابراین اگر می خواهید در فصل زمستان نیز تخم مرغ محلی داشته باشید حتما محیط آنها را گرم نگه دارید. بعلاوه گرم بودن محیط مرغ ها در کاهش بیماری و افزایش سرعت رشد نیز تاثیر خواهد داشت.
د – رطوبت ساز و فن های تهویه :
خرید این دو دستگاه زمانی واجب خواهد بود که سالن پرورش شما بیش از ۲۰۰ متر متراژ داشته باشد. کاربرد رطوبت ساز برای ایجاد رطوبت خنک در فصل تابستان و رطوبت گرم در فصل زمستان می باشد، هم چنین فن مرغداری علاوه بر تهویه محیط سالن به خنک نمودن سالن در فصل تابستان نیز کمک خواهد کرد.
ولی اگر سالن پرورش شما در حد ۱۰ الی ۱۵ متر می باشد، وجود یک فن متوسط به تهویه سالن و خنک نمودن آن کمک خواهد کرد.
ه – پوشال یا خاک اره برای کف سالن :
وجود پوشال یا خاک اره از خیس و لجنی شدن کف سالن جلوگیری خواهد کرد و بوی بد فضولات را نیز تا حد زیادی خواهد گرفت، هم چنین در فصل زمستان نیز به گرم شدن مرغ ها کمک خیلی زیادی خواهد کرد، حتما کف سالن یا لانه را با یکی از این دو ماده بپوشانید.
و – ساخت لانه برای تخم گذاری :
از مزایای راه اندازی مرغداری کوچک این است که بخشی از درآمد شما را تخم مرغ های محلی تشکیل خواهد داد. بنابراین حتما باید از لانه های با کیفیت و جذابی برای آنها استفاده کنید تا مرغ ها هنگام نیاز به استراحت یا در مواقع تخم گذاری به درون لانه برود.
لانه را نیز همانند دانخوری و آبخوری می توانید از وسایل های دور انداختی بسازید، وسایل هایی مانند دبه، گالن، سطل، جعبه میوه و… گزینه های مناسبی برای ساخت لانه می باشد، حتما باید کف لانه را با پوشال یا خاک اره بپوشانید تا مرغ کاملا احساس راحتی داشته باشد.
چطور یک مرغداری کوچک راه اندازی کنیم؟
برای راه اندازی یک مرغداری کوچک به ۳ روش میتونید گله پرورشی تهیه کنید. خرید جوجه یک روزه، خرید نمیچه و یا خرید دستگاه جوجه کشی خانگی و تخم نطفه دار و جوجه کشی از آنها. تشکیل گله از طریق جوجه کشی از تخم های نطفه دار حاشیه سود بیشتری دارد. ولی در کل تصمیم کاملا با خودتان است، جوجه ها پس از ۲۱ روز از تخم بیرون خواهند آمد و جیک جیک شان سرتان را خواهد برد، وظیفه بعدی شما تغذیه این جوجه ها می باشد که در ادامه توضیح خواهیم داد.
مرغداری محلی
اگر مکان کوچکی دارید و قصد پرورش ۱۰ الی ۱۵ مرغ و خروس را دارید، بهتر است چند جوجه یک روزه یا یک هفته ای خریداری نموده و آنها را پرورش دهید تا نهایتا بالغ شده و آماده تخم گذاری یا فروش شوند. این جوجه ها پس از ۵ الی ۶ ماه به دوره بلوغ رسیده و آماده تخم گذاری می شوند، آنها به مدت ۷ الی ۸ ماه تخم گذاری خواهند نمود، سپس به دوره تولک (پرریزی) می روند در این زمان شما می توانید آنها را بفروشید و مرغ های جوان دیگری را جایگزین آنها کنید تا دائما مرغ های تخم گذار داشته باشید.
مرغداری سنتی
حالت سومی نیز وجود دارد، شما می توانید چند مرغ تخم گذار و یک خروس خریداری کنید و ۵ ماه جلو بیفتید، معمولا به ازای هر چهار یا پنج مرغ یک خروس در نظر می گیرند، وجود خروس برای تولید تخم نطفه دار ضروری خواهد بود. مرغ ها پس از تخم گذاری بر روی آنها کرچ خواهد شد و پس از ۲۱ روز شاهد جوجه شدن تخم ها خواهید شد.
ولی اگر می خواهید میزان تخم گذاری مرغ ها افزایش یابد، از کرچ شدن آنها جلوگیری نمایید تا هر روز برایتان تخم بگذارد، ولی اگر مرغ تان کرچ شد دیگر تخم نخواهد گذاشت. پس نتیجه می گیریم که خرید یک دستگاه جوجه کشی خوب و ارزان بهترین گزینه برای تولید جوجه می باشد و کرچ کردن مرغ ها مناسب نمی باشد.
مراقبت و تغذیه جوجه ها پس از راه اندازی مرغداری کوچک
اگر کار خود را با خرید جوجه یکروزه یا جوجه کشی از تخم ها شروع نموده اید، بنابراین نیاز است تا محیط خاصی را برای جوجه ها را هنگام راه اندازی مرغداری کوچک فراهم آورید، آنها بدن ضعیفی دارند و با کمترین میزان سرما دچار بیماری خواهند شد. بنابراین تا یک هفته باید آنها را زیر لامپ مادر مصنوعی نگه دارید یا برای گرم نگه داشتن آنها باید از لامپ های رشته ای استفاده کنید ولی چون لامپ های رشته ای روشنایی زیادی ایجاد می کنند و بیش از حد داغ می شوند بنابراین لامپ مادر مصنوعی کاملا مناسب میباشد.
برای تغذیه جوجه ها تا دو روز اول باید از مخلوط آب و شکر برای تغذیه آنها استفاده کنید و همزمان می توانید از دان مخصوص استفاده کنید تا کم کم به دان خوردن عادت کنند، اگر محیط آنها را تمیز و به دور از هر گونه موجودات موذی نگه دارید و در تغذیه و دمای محیط آنها دقت لازم را داشته باشید، جوجه های سالمی را پرورش خواهید داد و همانطور که گفته شد جوجه ها پس از گذشت ۵ الی ۶ ماه به سن بلوغ رسیده و اماده تخم گذاری خواهند شد.
برای اینکه جوجه ها زودتر رشد کنند می توانید از انواع مولتی ویتامین های مایع در آب آشامیدنی آنها بریزید. هم چنین واکسن های بخصوصی وجود دارد که در دوره دو الی سه ماهگی باید به آنها داده شود. برای رعایت بهداشت در محیط جوجه ها باید کف سالن را با خاک اره یا پوشال بپوشانید و فضولات آنها را دو الی سه روز یکبار از محیط جمع کنید.
پس از گذشت دو هفته می توانید جوجه ها را برای چریدن و یافتن کرم به درون باغچه بفرستید، به علاوه آفتاب و هوای تازه نیز برای سلامتی آنها مهم می باشد.
مراقبت و تغذیه مرغ مولد پس از راه اندازی مرغداری کوچک
پس از اینکه جوجه ها بالغ شدند شما می توانید خروس های اضافی را بفروشید و به ازای هر پنج مرغ یک خروس در نظر بگیرید، در انتخاب خروس نیز دقت نمایید که کاملا سالم باشد تا جوجه های شما فلج یا بیمار به دنیا نیایند. مرغ های بالغ کم کم شروع به تخم گذاری خواهند نمود، البته رعایت شرایط محیطی ایده آل در افزایش میزان تخم گذاری آنها تاثیر گذار خواهد بود، مثلا دمای محیط آنها باید بین ۲۲ الی ۲۶ درجه باشد، تغذیه آنها کامل و سرشار از پروتئین، کلسیم و انواع ویتامین ها و مواد معدنی باشد. طبیعی است که اگر مرغی تغذیه خوبی نداشته باشد، تخم نگذارد.
اگر در فصل تابستان قرار دارید می توانید مرغ ها را به درون باغچه منتقل کنید تا هم از موجودات خاکی تغذیه کنند و هم هوای تازه به آنها برسد، سالن آنها باید خنک بماند تا دچار بیماری نشوند. در فصل زمستان نیز اگر مرغ های شما در دوره تخم گذاری قرار دارند باید بخاری یا هیتر را روشن نمایید تا به تخم گذاری خود ادامه دهند.
هر مرغ تخم گذار روزانه ۱۰۰ الی ۱۲۰ گرم دان مصرف می کند که باید این دان ها را در سه نوبت به آنها بدهید. البته مرغ ها پرندگان کم مصرفی می باشند، در صورتی که ۱۰ الی ۱۵ مرغ بیشتر ندارید می توانید با مانده غذای روزانه خود آنها را تغذیه کنید، فقط به این مورد دقت نمایید که غذای چرب به آنها ندهید زیرا مانع از تخم گذاری در آنها خواهد شد.
آیا برای راه اندازی مرغداری کوچک به مجوز نیاز است؟
برای دریافت مجوز مرغداری کوچک یا بزرگ در مرحله اول باید به جهاد کشاورزی منطقه خود مراجعه کنید. در روستاها مرغداری های خانگی که فاصله کافی با همسایه ها داشته و مزاحمت ایجاد نمیکنند بدون مجوز فعالیت میکنند. برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص مجوز مرغداری و ضوابط و مراحل آن مطلب شرایط اخذ مجوز مرغداری را مطالعه بفرمایید.
رعایت بهداشت در محیط پرورش مرغ
مرغ ها در حالت کلی پرندگان مقاومی هستند و کمتر دچار بیماری می شوند، مگر اینکه بیماری واگیر داری همه گیر شود و مرغ های شما را نیز تحت تاثیر خود قرار دهد. برای جلوگیری از بیمار شدن مرغ ها باید نظافت محیطی در سالن پرورش رعایت کنید. تمیز کردن کف سالن دو الی سه روز یکبار اکیدا توصیه می گردد. هر گونه سوراخ یا حفره ای که باعث ورود حشرات و موجودات موذی به داخل سالن می شود باید بسته شود. پس از هر بار نظافت دوباره خاک اره یا پوشال خشک و تمیز در کف سالن بریزید.
بررسی مداوم علایم بیماری در پرنده ها از پیشرفت و همه گیر شدن بیماری جلوگیری خواهد نمود. واکسن های مخصوص پرنده را در زمان مقرر به آنها تزریق کنید و از همه مهم تر از آب و غذای سالم و تمیز برای پرنده ها بهره ببرید و دانخوری و آبخوری آنها را مرتبا بشورید.
