آناتومی شترمرغ – تاریخچه پرورش شترمرغ در ایران و جهان

بررسی تاریخچه پرورش شترمرغ و آناتومی آن

شترمرغ پرنده غیر قابل پرواز بزرگی است که از گذشته مورد توجه انسان ها بوده و امروزه نیز از قسمت های مختلف بدن آن مانند پوست و پر استفاده می شود و گوشت آن دارای خواص زیادی است که می تواند درمانی برای بسیاری از بیماری ها باشد. در ادامه این نوشته از چیکن دیوایس به تاریخچه پرورش شترمرغ ها در ایران و قسمت های مختلف جهان خواهیم پرداخت،هم چنین یک بررسی کلی از آناتومی و ساختار بدنی این پرنده پرخاصیت خواهیم داشت.

نگاهی به تاریخچه شترمرغ

در آفریقای شمالی و خاور نزدیک قبل از دوران مسیحیت برای پر و گوشت و تخم شترمرغ اهمیت ویژهای قائل بودند. اولین ارتباط مابین شترمرغ و انسان در عصر حجر به وقوع پیوست. شکارچیان حدود ۷۰۰۰ سال پیش تصاویری از شترمرغ در غارهای محل زندگی خویش در منطقه صحرای بزرگ آفریقا که قبلا سرسبز بوده است ترسیم کرده اند.

نگاهی به تاریخچه شترمرغ - اندیشه سبزدر مصر قدیم شترمرغ به واسطه شکل پرهای آن به عنوان سنبل عدالت شناخته شده بود. در یونان قدیم و رم پرهای شترمرغ برای تزئین کلاه ها و چرم آن برای درست کردن لباسهای جنگی مورد استفاده قرار می گرفته است و در اروپا در قرون وسطی پرها نقش زینتی را داشتند و در اروپا در قرن هجدهم در میان زنان اروپایی اهمیت زیادی را دارا بودند.

از قرن ۱۸ به بعد شترمرغ در مزارع نگهداری می شود. اما آغاز دوران واقعی شروع پرورش و نگهداری صنعتی به صورت انبوه از سال ۱۸۶۵-۱۸۶۰ با تولید توری های آهنی و احاطه کردن چراگاه ها و ساخت آبشخورها و دستگاه های جوجه کشی شروع گردید و به اوج رسید و رکود درخواست تولید پر با شروع جنگ جهانی اول آغاز گردید. اما در حال حاضر مجدداً درخواست گوشت شترمرغ روز به روز افزایش می یابد. 

تاریخچه پرورش شترمرغ در کشورهای مختلف دنیا

این پرنده در کشورهای مختلف دنیا پرورش داده می شود که آفریقا، آمریکا و کشورهای اروپایی بزرگترین تولید کننده محصولات شترمرغی هستند. با اینکه اولین مزرعه پرورش شترمرغ در آفریقا بود و تاریخچه اهلی کردن این پرنده به این کشور منسوب می شود اما تجار و بازرگانان جوجه و تخم نطفه دار شترمرغ ها را با خود به کشورهای مختلف حمل کرده و سبب گسترش صنعت پرورش شترمرغ در کشورهای مختلف این کره خاکی من جمله ایران شده اند. 

تاریخچه پرورش شترمرغ در کشورهای مختلف دنیا - چیکن دیوایسآغاز پرورش شترمرغ در آفریقا و افزایش چشم گیر درآمد حاصل از فروش گوشت، پوست و پر این پرنده سبب تاسیس واحدهای صنفی و انجمن های مربوطه در سال های ۱۹۹۴ الی ۱۹۹۶ شد، البته لازم به ذکر است که در این سالها کشتارگاه ها و کارخانهٔ های دباغی مخصوصی نیز به جهت رشد صنعت افتتاح شدند و قوانین ویژه ای برای صنعت پرورش شترمرغ به مرحله تصویب رسید. 

در ۱۹۹۵ تعداد ۰۰۰ ۱۷۰ قطعه شترمرغ کشتار شد که این مقدار ۸۵٪ کشتار در جهان بوده و ٪۷۵ درصد آن از منطقهٔ Klein Karoo بود. در سال ۱۹۹۶ تعداد ۶ کشتارگاه تأیید شده اتحادیهٔ اروپا، ۵ کارخانهٔ دباغی و ۶ کارگاه فرآوری گوشت وجود داشتند. نژاد گردن سیاه آفریقای جنوبی از هیبرید کردن شترمرغ گردن آبی جنوب آفریقا با شترمرغ گردن قرمز شمال آفریقا به طور اختصاصی ایجاد شده است.

تاریخچهٔ پرورش شترمرغ در نامیبیا

اولين مزرعه در سال ۱۹۱۲ با واردات شترمرغ از آفریقای جنوبی آغاز به کارکرد و تا ۱۹۸۹ دو مزرعهٔ تجاری بزرگ ایجاد شد. پس از استقلال کشور، انجمن شترمرغ تأسیس گردید. شترمرغ های وحشی گردن آبی نامیبیا بسیار پرخاشگر بوده و تفریحی شکار می شدند و مزرعه داران برای پرورش، تخم و جوجه را از طبیعت می گرفتند. در سال ۱۹۹۱ تعداد ۳۰ شترمرغ اهلی موجود بود که نژاد آنها اکثرا آفریقای جنوبی و تعدادی هم گردن آبی نامیبیایی بودند. یک کشتارگاه با استاندارد اتحادیهٔ اروپا و همچنین ۴ کارخانهٔ دباغی تأسیس شده بود. در سال ۹۰ الی ۹۵ اکثراً تخم نطفه دار و جوجهٔ یک روزه صادر می شد. آمار موجودی سال ۱۹۹۶ تعداد ۴۳۰۰۰ شترمرغ بالای ۶ ماهه بوده و ۱۳۱ مزرعه ثبت شده برای صادرات وجود داشته و جمع کار مولد ها ۴۷۱۶ بوده اند.

تاریخچهٔ پرورش شترمرغ در زیمبابوه

کشوری محصور در خشکی به مساحت ۴۰۰۰۰۰ کیلومترمربع و تقریباً دایره ای میباشد با جمعیت ۱۱ میلیون، ۷۰ درصد مردم روستایی بوده و به نظر میرسد پرورش شترمرغ از دامداری سودآورتر است. شترمرغ گردن آبی بومی و وحشی زیمبابوه می باشد.

تاریخچهٔ پرورش شترمرغ در زیمبابوه - چیکن دیوایسدر ۱۹۷۶ شخصی از پارک ملی شروع به جوجه کشی و پرورش شترمرغ گرفته شده از طبیعت کرد. این مزرعه در سال ۱۹۸۵ به یک مزرعهٔ تجاری تبدیل شد و همزمان با افزایش تقاضای شترمرغ در آمریکا بود. در آن زمان برخی از تولیدات برای عدم انقراض به طبیعت بازگردانده می شدند.

تاریخچهٔ پرورش شترمرغ در استرالیا

انجمن حیوانات استرالیا در سال ۱۸۶۸، ۲ نر و ۳ ماده شترمرغ نابالغ از آفریقای جنوبی وارد کشور نمود و پس از تولید پرها به قیمت بالایی به فروش رسید.

در سال ۱۸۸۷ دولت استرالیای جنوبی ۱۲۵۰ هکتار از اراضی غير توليدى و زمینهای بایر را به هر کسی که بتواند ۲۵۰ شترمرغ یک ساله در آن بیاورد پیشنهاد داد و در ۱۸۹۰ در منطقه، سرمایه گذاری برای پرورش ۷۰۰ شترمرغ ایجاد شد و در سال ۱۹۰۰ مزارع جداگانه ای در سال ۱۹۱۴ صنعت افت کرد و بسیاری از شترمرغها در طبیعت رها شدند یا به باغ وحش ها و مزارع توریستی انتقال یافتند. در سال ۱۹۸۰ گروهی از مزرعه داران مجددا اقدام به پرورش شترمرغهای طبیعت کردند و انجمن شترمرغ استرالیا را تأسیس نمودند. تا سال ۱۹۹۲ تعداد مزارع به ه ۸۰ مزرعه با ظرفیت ۶۵۰۰ شترمرغ رسید که ۶۰٪ آنها در ویکتوریا قرار داشتند. این منطقه نسبتاً خنک است و میزان بارندگی آن ۶۰۰ میلیمتر در سال می باشد. در سال ۱۹۹۳ آمار موجودی به ۸,۰۰۰ شترمرغ افزایش یافت.

هم چنین در سایر کشورهای آفریقایی ، آمریکایی ، اروپایی و حتی آسیایی به مرور زمان شاهد رشد مزارع پرورش شترمرغ بوده ایم که نژاد غالب و محبوب جهت پرورش همان گونه گردن آبی بوده که امروزه در ایران نیز آن نژاد را پرورش می دهند. در ادامه خلاصه از تاریخچه پرورش شترمرغ در ایران بیان خواهد شد. 

نگاهی به تاریخچه پرورش شترمرغ در ایران 

ورود شترمرغ در ایران در حدود ده سال پیش انجام گرفت. در این مدت نتایج به دست آمده از تحقیقات بر روی نحوهٔ زیست این پرنده در کشور همگی مؤید این هستند که پرورش شترمرغ به عنوان یک صنعت سودآور با آیندهٔ درخشان می تواند مورد توجه قرار گیرد، ولی هیچ تحقیقاتی در خصوص این که کدام نوع و نژاد شترمرغ برای ایرن مناسب است انجام نگرفته است اما با این نژاد گردن آبی آفریقایی به خوبی در استان های مختلف کشور پرورش داده می شوند و با محیط های مختلف جغرافیایی نیز سازگاری کامل را دارند. برای اطلاعات بیشتر به مقاله نژاد های شترمرغ مراجعه کنید.

نگاهی به تاریخچه پرورش شترمرغ در ایران  - چیکن دیوایسبا توجه به این نکته که حدود ۵۰ درصد وسعت ایران را مناطق بیابانی، زمینهای پست و اراضی لم یزرع تشکیل میدهد، می توان نتیجه گرفت که شرایط اقلیمی و جغرافیایی حاکم بر کشور ما و همچنین کاهش اثرات چرای دام بر مراتع، زمینهٔ بسیار مناسبی را برای ایجاد و گسترش صنعت پرورش شترمرغ در اکثر نقاط فراهم آورده است و با اتخاذ تدابیر صحیح و تصمیمات مناسب می توان نهایت بهره برداری را از این شرایط ایده آل به عمل آورد و حتی زمینه را برای صادرات فرآورده های حاصل از این حیوان به کشورهای اروپایی و حوزهٔ خلیج فارسی که متقاضیان عمدهٔ این محصولات هستند فراهم نمود.

در ایران مزارع اصلی تولیدکنندهٔ شترمرغ در استان تهران، سمنان مرکزی و مازندران است و مزارع کوچکتری نیز در سایر استان ها از جمله اصفهان، شیراز، زاهدان و همدان وجود دارد. با توجه به موقعیت جغرافیایی، ایران جزء مناطق نیمه خشک و خشک محسوب می شود و به واسطهٔ وجود شرایط کوهستانی، نوسان درجهٔ حرارت در مناطق مختلف گرمسیری و سردسیری حدود ۴۰ درجهٔ سانتیگراد میباشد.

یکی از محاسن شرایط اقلیمی کشور ما از نظر پرورش این است که مهمترین بخشهای کشور ما دارای شرایط حرارتی گرم و خشک حارهای است که از بارزترین خصوصیات طبیعی پرورش شترمرغ با توجه به زیستگاه های آن در مناطق گرم و خشک مثل آفریقای جنوبی است. بنابراین عملاً شرایط طبیعی پرورش شترمرغ در بسیاری از مناطق مختلف ایران فراهم میباشد.

شترمرغ ایرانی 

منظور از شترمرغ ایرانی ، شترمرغی است که در ایران پرورش یافته باشد با اینکه مولدهای آن وارداتی باشند اما خود در این کشور پرورش و بالغ شده اند و آماده تولید مثل هستند. از شترمرغ های ایرانی نیز مانند سایر نژاد ها می توان تخم و گوشت کافی دریافت کرد و پوست و پر آنها برای تولید محصولات مختلف کاربرد فراوانی خواهند داشت.

شترمرغ ایرانیشترمرغ های ایرانی معمولا از فرزندان گردن آبی آفریقایی هستند که در شهرهای مختلف ایران پرورش داده می شوند. انها مولد های خوبی خواهند بود و در صورت رسیدن به سن ۲ و نیم الی ۳ سالگی قادر به جفت گیری و تخم گذاری نیز خواهند بود که در نوشته پرورش شترمرغ به صورت کامل به این موضوع پرداخته شده است. 

محل زندگی شترمرغ وحشی کجاست؟

همانطور که اشاره شد شترمرغ ها بومی آفریقا ، استرالیا و آمریکا هستند و هر کدام از این قاره ها دارای نژاد های به خصوصی هستند که در مراتع و جنگل های گرمسیری این کشورها به صورت آزادانه و وحشی در حال زندگی هستند. انسان در طول تاریخ برخی از این نژادها را که از لحاظ تولید گوشت و تخم صرفه اقتصادی داشته را اهلی کرده و از طریق فراهم کردن شرایط زندگی مناسب ، آنها را پرورش داده اند. از جمله شترمرغ های وحشی می توان به شترمرغ آفریقایی ، ماسایی ، عربی ، سومالی ، شترمرغ آمریکایی (ریا) ، شترمرغ استرالیایی (امو) و … اشاره کرد. 

بررسی آناتومی شترمرغ

شترمرغ ها نیز مانند هر جاندار دیگری از پوست و گوشت و استخوان ساخته شده و در بدن خود دارای سیستم های گوارشی ، سیستم تنفسی ، سیستم گردش خون ، سیستم عصبی و دستگاه تناسلی و … می باشد که هر کدام وظیفه خاصی را بر عهده دارند و به رشد و زندگی شترمرغ کمک می کنند.

در ادامه این نوشته از چیکن دیوایس شما را با قسمت های مختلف بدن شترمرغ آشنا خواهیم کرد، بنابراین اگر از پرورش دهنده های شترمرغ باشید از طریق آشنایی با قسمت های مختلف بدن این پرنده رشد بهتری را برای او رقم خواهید زد. 

پر شترمرغ

پر در نواحی (پرگاه) با فضایی به فواصل  پر (apteria)  قرار دارند. فولیکول های  نواحی پر  الگوی واضحی روی  سطح پوست تشکیل می دهد. 

دانشمندان دریافتند  که پر های پرندگان بدوی هستند به عنوان مثال  ساختار  Pennaceous دز هیچ یک از پر ها وجود ندارد. اگرچه ریشه ها وجود دارند ولی مکانیسم  پوسته ای  را تشکیل نمی دهند. ریشه در جوجه و بالغ یک ساختار  باریک  صاف و نوار  مانندی است که دستخوش کراتینه شدن  قابل توجهی می شود.  ریشه ها چه حاصل از ردیف  پروکسیمال باشند و چه ردیف دیستال  طول برابری دارند  که از ریشه هایی  در زاویه  و سطح دقیقا  یکسانی  ظاهر می شوند.

کرک ها پر هایی هستند که به طور  کلی  به صورت چیزی  سفت باریک و بدون  نوک  به جز در انتهای پروکسیمال دیده می شوند. پر های پایینی مشخص  به طور پراکنده توزیع شده یا کلا وجود ندارند.

اسکلت بدن شترمرغ

اسکلت بدن شترمرغ - چیکن دیوایسشترمرغ ها دارای استخوان های قوی هستند که تمامی بدن  انها را فرا گرفته و نقش به سزایی در استحکام بدن و راه رفتن و دویدن پرنده دارد. برخی از استخوان های اسکلتی به وسیله کیسه های  هوا مورد حمله قرار می گیرند.یک مورد قابل  توجه  کیسه ران بزرگی است  که استخوان ران را برای  جایگزینی  مغز استخوان  کل بدنه مورد حمله  قرار می دهند.

بررسی جمجمه شترمرغ 

جمجمه شترمرغ  مشخصه پرندگان است و اگر چه  paleognathic است اما پر های  سری  بسیاری وجود دارد  که ارتباط با دیگر پرندگان  neagnathikو paleognathic دارد . در مقایسه با دیگر پرندگان شکاف جمجمه برای  زمان قابل توجهیی  بعد از جوجه  در آوری  باز باقی می ماند.

جمجمه شامل  کاسه  سر و صورت است .از نظر  پهلویی  و پشتی  جمجمه به شکل  مثلث است  که راس در نوک  منقار و پایه  در استخوان پس سر قرار دارد. کره های بزرگ  چشم استخوان  را در عمق  حدقه استخوانی  به طرف  یک صفحه نازک  در وسط به نام تیغه  داخل حدقه ای  و از میان لبه پشتی  که اعصاب مختلفی  ظاهر می شوند فشرده می کند. حفره های  قدامی ماگنوم  مجرای بزرگ  را برای عبور  طناب  نخاعی  می پوشاند .در قسمت  بطنی  مجرا  تنها قسمت  قوزک مانند   پس سری را برای  اتصال یک  مفصل شدن  با اولین  مهره گردنی  قرار دارد.

بررسی جمجمه شترمرغ  - چیکن دیوایسسطح پشتی  بر آمدگی  شیار هایی دارد  که بخش بالایی آن را به دو قسمت  تقسیم می کند.قسمت  پهلویی برآمدگی  زائده قوزک مانند  برای  پیوستن ماهیچه می باشد. مجاری حساس بیرونی   در جلوی زائده های  برآمده قرار می گیرند .دستگاه  hyobranchial   شامل سه بخش مرکزی و چهار  بخش  خلفی –پهلویی است .از جلو به عقب  قسمت های مرکزی عبارتند از  entoglossm و basibranchid شاخصه های اصلی  جلویی و شاخصه های  اصلی پشتی.

Entoglossm شاخصه هاي  اصلي زبان  را حمايت مي كننى  در حالي  كه شاخصه ها ی پشتی  به حنجره متصل هستند.در بر آمدگی  خلفی –جانبی شامل دو بخش است  که هر کدام بخش هایی  را از  سطح جلویی  جمجمه به صورت  معلق در می آورند. این قسمت  ceratobramchid به شاخصه های اصلی جلویی  و پشتی  متصل است  که قسمت دوم  غضروفی و به  جمجمه متضصل است.

ستون فقرات شترمرغ

تعداد مهره ها در  هر بخش  از ستون فقرات  به علت ترکیب شدن با یکدیگر  و با لگن به سختی   تعیین می شود. ۵۶ مهره  در شترمرغ وجود دارد  و در امو ۵۵ ،۵۹ در cassowary و ۵۱ در  rhea می باشد. Mivart  مهره ها را  به ۱۷ مهره  گردنی  سه مهره  پشتی  گردنی  ۵ مهره سینه ای  دو تا سه  مهره پشتی   کمری   ۸ مهره  کمری که با یکدیگر  ترکیب شده اند  سه مهره استخوان  خاجی ۸ مهره  خاجی -خلفی  و ۸ تا ۹  مهره خلفی. محققین  و دانشمندان  تا کنون  فقط سه بخش  مهره ای  را تشخیص دادند که شامل مهره های گردنی  ،سینه ای  و پشتی می شوند. هر مهره شامل  یک بدنه  با سطوح  مفصلی  قدامی و پشتی   یک قوس با زواید  مفصلی  جلویی  و پشتی  و زواید عرضی است. توسعه  بخش های  مختلف  در میان  مهره ها  تفاوت  دارد.

مهره های گردنی از جلو به عقب بزرگتر می شوند . ۱۷ مهره اول گردنی  در پایه زوائد  عرضی  منافذ  عرضی بزرگی دارند. منافذ  مهره اطلس ممکن است  به سمت شکم باز  باشد. اولین ۵ مهره  سینه ای جدا بوده  و دنده های  مهره ای   را  نگه می دارند. بقیه مهره های سینه ای  به طور گسترده ای  با یکدیگر و نیز  لگن خاصره  ترکیب شده که یک استخوان خارجی  را تشکیل می دهد. مهره های  پشتی  به صورت جداگانه  و بدون  pygostylus باقی می مانند.

سیستم گردش خون شترمرغ

سیستم گردش خونی این پرنده نیز شامل رگ های خونی ، سیاهرگ و سرخرگ و مویرگ های مختلفی می باشد که قسمت های مختلف بدن آن را در بر گرفته و نقش خون رسانی و اکسیژن رسانی به سلول های مختلف بدن را بر عهده خواهند داشت. در راس سیستم خون رسانی قلب قرار دارد که در سینه پرنده قرار داشته و پمپاژ خون به تمامی قسمت های بدن را بر دوش می کشد. 

سیستم تنفسی شترمرغ 

شترمرغ نیز مانند سایر پرنده ها دارای شش و کیسه های هوایی مختلف هستند که هم به کاهش وزن آنها و هم به تنفس بهتر کمک خواهد کرد. کیسه های هوایی مختلفی که در بدن شترمرغ نهادینه شده در قسمت بیرونی استخوان ترقوه ، جلوی قفسه سینه ، انتهای قفسه سینه و ناحیه شکم قرار داده شده اند. جالب است بدانید که استخوان های ران و جناغ شترمرغ دارای حفره های هوایی هستند ، البته استخوان های شترمرغ به اندازه ای محکم هستند که به راحتی وزن پرنده را تحمل کنند و حتی قابلیت حمل انسان را نیز دارند. 

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

برای اطلاع از پاسخ به نظر خود، شماره همراه را در کادر زیر وارد کنید.

دکمه بازگشت به بالا
سوالی داری کلیک کن 👋