ارگان های مرغ و سیستم ایمنی مرغ | گوش و چشم مرغ

ارگان های مرغ

چه مرغ را برای گوشت یا چه برای تخمگذاری پرورش دهید، اگر درک درستی از عملکرد سیستم های بدن مرغ بدانید، به طور کلی نگهداری آن برای شما راحت تر خواهد بود. بدن مرغ از اندام های مختلفی ساخته شده؛ درک دقیق عملکرد این اندام ها و سیستم ها به شما کمک خواهد کرد که مشکل سلامتی طیور خود را تا حدود زیادی تشخیص دهید. برای کسب اطلاعات بیشتر این مقاله از وبلاگ چیکن دیوایس را به طور کامل مطالعه کنید.

پوشش بدن مرغ

به طور کلی بدن مرغ ها و سایر طیور با پر پوشیده شده است. پرها چندین وظیفه بر عهده دارند که مهمترین آنها شامل محافظت از پوست، کمک به پرواز و حفظ درجه حرارت بدن می باشد. پرها نیز شامل چند دسته از جمله شاه پر، پرهای کوچک، پرهای سوزنی و … بوده ولی در کل ساختمان اصلی آنها یکسان می باشد.

پوشش پر در جوجه ها بسیار ضعیف است به همین دلیل برای گرم نمودن آنها در دو هفته اول استفاده از لامپ مادر مصنوعی و یا سیستم گرمایشی الزامی است. همچنین پوشش بدن مرغ ها هر ساله دچار ریزش میشود که اصطلاحا به آن تولک میگویند. در دوره تولک تمامی پرها به تدریج ریزش نموده و مجددا پرهای تازه به جای آنها رشد میکند.

چشم مرغ

چشم یکی از ارگان های مرغ شباهت زیادی به چشم انسان دارد به طوری که می تواند عملیات مشابهی را انجام دهد. چشم مرغ درون جمجمه قرار گرفته ولی برای دیدن توانای خیلی کمی در چرخش دارد. به همین دلیل مرغ برای دیدن مجبور است سرش را حرکت دهد. از آن جایی که چشم ها در کنار سر قرار گرفته اند نسبت به چشم ها انسان که در قسمت های جلویی سر قرار دارند تسلط بیشتری برای دیدن دارند اما وسعت دید آنها کمتر میباشد.

درجه یا زاویه دید در انسان ۱۴۰ تا ۱۸۰ درجه است. در حالی که این زاویه در مرغ در حدود ۲۰ تا ۳۰ درجه است. درصد وزن چشم در پرندگان و مرغ نسبت به سر حدود ۱۵ درصد است در حالی که در انسان این نسبت حدود ۱ درصد است. علت آن سبکی جمجمه در پرندگان و مرغ است چون استخوان های سنگین فک و دندان را ندارند. مرغ ها میتوانند رنگ ها را تشخیص دهند ولی به رنگ بنفش، نارنجی و رنگ قرمز تمایل بیشتری دارند.

گوش مرغ کجاست؟

پرندگان و مرغ شنوایی خوبی دارند گرچه مرغان مایل به گوش دادن صدا هایی هستند که با انسان متفاوت است. مرغان در هر لحظه فقط صدای زیر یا بم را می شنوند در حالی که گوش های انسان علاوه بر صداهای زیر و بم صوت های مرتبط با آن ها را نیز می شنوند.

محل قرار گیری گوش و لاله گوش درمرغ و طیوراندام شنوایی مرغ ها به شکل یک سوراخ خارجی بوده که کمی با فاصله از چشم حیوان قرار گرفته است. این سوراخ صوتی به داخل مجرای ناودان صوتی راه دارد و از این طریق مرغ ها قادر به شنیدن می باشند. ناگفته نماند که شنوایی مرغ همانند شنوایی پستانداران است. نکته جالب اینکه مرغ ها دارای لاله گوش هم هستند. در برخی نژادها لاله گوش بسیار کوچک و در برخی دیگر کاملا بزرگ می باشد. رنگ لاله گوش نیز تا حدود زیادی رنگ پوسته تخم مرغ را مشخص میکند. به طوریکه در اکثر مرغ هایی که لاله گوش سفید رنگ دارند، رنگ پوسته تخم سفید است. همچنین مرغ هایی که لاله گوش آنها قهوه ای می باشد، تخم مرغ قهوه یا محلی تولید میکنند.

گوش پرندگان در کجا قرار دارد؟

پرنده ها فاقد گوش خارجی می باشند ولی همانند مرغ اندام شنوایی آنها در هر دو طرف صورت و در نزدیکی چشم پرنده میباشد.

مغز مرغ کجا قرار گرفته است؟

مغز مرغ کاملا کوچیک بوده و قسمت نسبتا کمی از سر آن می باشد. مغز طیور فقط کمی از کره چشم آنها بزرگتر است و بسته به سن و جثه مرغ معمولا به اندازه یک بادام زمینی یا لوبیای لیما است. بدن مرغ نیز دارای شبکه ای از اعصاب می باشد که پیام های مغز را منتقل نموده و ارگان های مختلف بدن مرغ از این طریق کنترل میشوند.

سیستم عصبی و مغز مرغ و طیورهمانند پستانداران ارتباط بین مغز و بدن در مرغ ها از طریق نخاع صورت میگیرد. اعصاب بدن مرغ نیز دارای دو بخش حسی و حرکتی می باشد. اعصاب حسی، احساسات مختلف مثل گرما، سرما، فشار و … را به مغز انتقال میدهند. اعصاب حرکتی نیز پیام های مغز را از طریق نخاع به عضوها می رسانند.

اندام های حسی

مرغ اندام ها و گیرنده های حسی در قسمت های مختلف بدن دارد که بیشتر آنها در پا منقار و زبان قرار دارند. در واقع این بخش ها بیشترین ارتباط را با دنیای خارج دارند.

سیستم گوارش مرغ

جثه پرندگان اغلب کوچک است اما انرژی زیادی نیاز دارند و به همین علت میزان هضم خوراک در سیستم گوارشی آن ها تا اندازه ای سریع است و این کمک می کند پرنده خیلی سریع رشد کند و بالغ شود. بعضی از پرندگان از جمله مرغان می توانند تقریبا ۴۰ درصد وزن بدن شان را در مدت ۲ هفته افزایش دهند.
یکی از نکات قابل مشاهده در مرغ نداشتن دندان و تبدیل آرواره های شاخی زیرین به نوک یا منقار است. منقار به شکل های گوناگون در پرندگان وجود دارد که با وضعیت اکولوژی آن ها تطبیق دارد و بر اثر رفتار های تغذیه ای آنها شکل گرفته است مانند منقار های کوتاه و ضخیم برای خوردن دانه ها یا منقار های کوتاه و نازک که برای خوردن حشرات است.

ساختمان گوارش مرغ و طیور
مرغان غذا را نمی جوند چون دندان ندارند لذا خرد شدن غذا بر اثر بر خورد با شن و سنگ ریزه های داخل سنگدان صورت می گیرد که قسمتی از دستگاه گوارش مرغان است. در واقع سنگ دان به دلیل داشتن عضلات قوی و وجود شن و سنگریزه همراه غذا همان کاری را انجام می دهد که دندان در سایر حیوانات. البته در حال حاضر در پرورش صنعتی و تجاری مرغ به دلیل این که دان مرغ را توسط آسیاب مرغداری خرد میکنند و این غذا ها به وسیله شیره ها و آنزیم های گوارشی بدن مرغ هضم می شوند نیازی به اضافه کردن شن و سنگ ریزه به غذای آنها نیست.
به هر حال طول سیستم گوارشی ماکیان تا اندازه ای کوتاه است و در محل اتصال روده کوچک و راست روده دو کیسه کوچک سر بسته وجود دارد و عمل آن هنوز به طور کامل مشخص نشده است و به نظر می رسد در هضم فیبر کمک می کند البته است بدانیم مرغان همه چیز خوار هستند.

سیستم گردش خون مرغ

سیستم گردش خون مرغ و سایر پرندگان خیلی شبیه پستانداران است. در خون آن ها گلبول های سفید و قرمز وجود دارد. گلبول قرمز آهن دارد و ساختمان پروتئینی آن ها شبیه گلبول قرمز انسان است که کار اکسیژن رسانی و دفع دی اکسید کربن را انجام می دهند. پرندگان و مرغ به دلیل رشد سریع و همچنین نیاز های ماهیچه های مرتبط با پرواز به مقدار اکسیژن بیشتری نیاز دارند.

در نتیجه میزان ضربان قلب آن ها بالاست به طوری که در شرایط استراحت ضربان قلب مرغ ها بین ۱۳۰ الی ۱۶۰ بار در دقیقه است. البته جوجه مرغ ضربان قلب تندتری دارد به طوریکه حدود چهار برابر ضربان قلب انسان میباشد.

ارگان های مرغ
ارگان های مرغ

 بینی مرغ

سوراخ های بینی مرغ بر روی پشت منقار بالایی آنها قرار دارد. همچنین در وسط سقف دهان آنها یک سوراخ واسط موجود بوده که به حفره های بینی وصل میشود. بر روی فک پایینی مرغ ها نیز لوله نای وصل می باشد. این لوله به حفره های بینی که بر روی فک بالایی قرار گرفته اند در ارتباط بوده و مرغ از این طریق نفس میکشد.

زبان مرغ

زبان مرغ به شکل مثلت بوده و در دو طرف آن تیغه هایی وجود دارد. مرغ و دیگر طیور نمیتوانند غذا را در دهان خود مکش و قورت دهند. بلکه این تیغه های زبان آنهاست که غذا را به سمت حلق حرکت میدهد.

لوله مری در مرغ ها

لوله مری در مرغ از حلق پرنده تا سنگدان آن ادامه دارد. در اواسط مهره های گردن مرغ ها قسمت کیسه ای شکل به نام چینه دان قرار گرفته که لوله مری ابتدا به چینه دان وارد میشود. داخل چینه دان مرغ سلول های مخاطی وجود دارد که این سلول ها ترشحات مخاطی ایجاد میکنند.

معده مرغ ها دارای دو قسمت اصلی پیش معده و دیگری سنگدان می باشد. پیش معده در قسمت چپ بدن قرار گرفته و تقریبا کار اصلی معده را انجام میدهد. در داخل پیش معده غدد ترشحی اسیدهای معده و آنزیم های لازم را ترشح می کنند تا پروتئین ها هضم شوند.

سنگدان بخش دیگر معده مرغ ها می باشد که کار اصلی آن آسیاب مواد غذایی است. برای آسیاب و هضم بهتر غذا مرغ ها سنگ ریزه نیز می خورند. دیواره سنگدان دارای ماهیچه های سفت و ضخیم می باشد که عمل آسیاب کردن را راحت میکند.

دستگاه گوارش مرغ ها دارای روده باریک به طول ۱۶۰ الی ۱۷۰ سانتی متر و روزده بزرگ نیز می باشد. در نهایت روده مرغ به کلواک و یا مخرج آن ختم میشود. در طول روده بزرگ نیز برخی از مواد غذایی هضم شده و اب جذب بدن مرغ میشود.

روده بزرگ در مرغ ها دارای دو قسمت به نام روده کور بوده که در قسمت راست روده قرار دارند. در روده کور میکروب هایی موجود می باشد که هضم کننده سلولز هستند و باعث تولید گلوکز، ویتامین های ب کمپلکس و ویتامین K در بدن مرغ میشوند.

سیستم تولید مثل مرغ و خروس

در خروس ها دستگاه تولید مثل متشکل از بیضه ها و مجرای منی بر می باشد. در انتهای جلویی کلیه ها هر دو بیضه قرار گرفته اند و بر دیواری پشتی بدن حیوان آویزان می باشند. لازم به ذکر است که بیضه خروس ها در داخل بدن آنها قرار دارد و عملیات اسپرم سازی آنها برخلاف پستانداران در دمای بالای بدن انجام میگیرد.

در سیستم تناسلی خروس ها مایع منی و اسپرم ها از طریق مجرای منی بر به سمت کلولاک پرنده منتقل میشوند. آلت تناسلی خروس ها به شکل یک برجستگی کوچک در کنار کلواک آنها می باشد. در زمان جفت گیری که کلواک نر و ماده بر روی هم قرار میگیرند، مجرای منی بر خروس باز شده و اسپرم ها از طریق برجستگی به داخل اویدوکت مرغ منتقل میشوند.

نحوه تشکیل تخم مرغ - فروشگاه چیکن دیوایسدستگاه تولید مثل مرغ تفاوت زیادی با خروس دارد. تخمدان مرغ ها به دو قسمت تخمدان چپ و راست تقسیم شده ولی فقط تخمدان چپ آن به طور کامل رشد کرده و فعال است. این اندام مرغ ها شبیه به خوشه انگور بوده که دارای حبه های زرد رنگ (اووسیت) می باشد. در تخمدان مرغ ها عملیات تخمک گذاری یا همان تشکیل زرده تخم مرغ شکل میگیرد و زرده ها برای تولید تخم مرغ آزاد میشوند.

بخش دیگر تخمدان مرغ ها شامل مجرای تخم بر می باشد. مجرای تخم بر به ۵ قسمت اصلی از جمله شیپور، ماگنوم، ایستموس، رحم (پوسته ساز) و مهبل تقسیم میشود. مقاله تخمگذاری مرغ را مطالعه کنید.

سیستم تنفسی مرغ

سیستم تنفسی مرغ شامل بینی، حفره های بینی، حنجره، نای، جعبه صوتی، نایژها، شش ها، کیسه های هوایی و استخوان های خاصی است که دارای هوا می باشند. هوا به هنگام عبور از حفره های بینی مرغ هم گرم شده و هم تا حدودی تصفیه میشوند.

حنجره موجود در حلق مرغ نیز مجموعه ای از غضروف ها می باشد که مانع ورود غذا و مواد خارجی به نای میگردد. در زمان نفس کشیدن مرغ، هوا ابتدا از بینی به حنجره و سپس به نای وارد میشود.

نای از انتهای حنجره تا قسمت پشتی مری و سطح پشتی چینه دان عبور میکند و سپس وارد حفره سینه میشود. در بخش انتهایی نای یک محفظه غضروفی قرار گرفته است که به جعبه صوتی معروف بوده و مرغ از طریق این ارگان صدا تولید میکند.

بعد از جعبه صوتی نای به دو نایژه تقسیم شده که هر کدام از نایژه ها به شش ها وارد میشوند. پرنده ها دارای دو شش چپ و راست بوده و بر خلاف پستانداران فاقد پرده دیافراگم هستند.

نقش کیسه هوایی مرغ چیست؟

دستگاه تنفس مرغ و طیور دارای کیسه هوایی هم می باشد. این کیسه های هوایی به شش ها وصل هستند. نقش این کیسه ها در کاهش وزن و جبران ظرفیت پایین شش ها می باشد. همچنین کیسه هوا در مرغ به تنظیم دمای بدن و تولید صدا هم کمک میکند. مرغ ها ۹ عدد کیسه هوایی دارند.

زمانیکه طیور در معرض هوای گرم قرار میگیرند و یا دچار استرس گرمایی میشوند، تا حدود زیادی از طریق سیستم تنفسی سعی میکنند دمای بدن خود را کاهش دهند. طیور فاقد غدد عرق هستند آنها حرارت اضافی بدن خود را از طریق له له زدن و تنفس با دهان باز به بیرون دفع میکنند.

نوشته های مشابه

‫۲ دیدگاه ها

  1. بسیار جامع و کامل بود.
    آستانه شنوایی مرغ و خروس و جوجه ها چه محدوده ای است؟

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

برای اطلاع از پاسخ به نظر خود، شماره همراه را در کادر زیر وارد کنید.

دکمه بازگشت به بالا
سوالی داری کلیک کن 👋