شرح کامل بیماری های شترمرغ
آشنایی با بیماری های رایج در شترمرغ و نحوه درمان
شترمرغ ها جزو پرنده های پر خاصیتی هستند که از گوشت و تخم و پوست و پر آنها می توان استفاده کرد. آنها در بسیاری از کشورهای سرد و گرم دنیا به خصوص آفریقای جنوبی پرورش داده می شوند. بنابراین هیچ مشکلی از نظر منطقه جغرافیایی در پرورش و نگهداری از آنها وجود ندارد. در نوشته پرورش شترمرغ به صورت کامل و جامع به نحوه نگهداری از شترمرغ ها پرداخته شده است.
مدیریت صحیح و رعایت بهداشت در اگر به صورت اصولی صورت نگیرد باعث مبتلا شدن شتر مرغ به بیماری های متفاوتی میشود برای جلوگیری این فاجعه باید مزرعه داران به صورت هوشیارانه عمل کنند و راهکارهای لازم را در جهت جلوگیری از همه گیری بیماری اتخاذ کنند، پس واکسیناسیون و رعایت نکات بهداشتی در محیط پرورش و تغذیه شترمرغ ها باعث جلوگیری از تلف شدن این پرنده در سنین پایین و بالا شده و از ضررهای احتمالی پرورش دهنده نیز جلوگیری خواهد کرد.
چه بیماری های می تواند شترمرغ ها را درگیر کند؟
آنها مستعد به ابتلا به بیماریهای عفونی و ویروسی زیادی هستند و در صورت عدم پرورش صحیح بیماری های مختلفی می تواند گریبانگیر آنها شود. از جمله بیماری های رایج شترمرغ می توان به عفونت کیسه زرده ، تغییر شکل پاها ، ورم روده ، نیوکاسل ، آبله ، آنفولانزا ، آنژیت ، آنتریت نکروتیک ، کوکسیدیوز ، عفونت چشم، مایکوپلاسموز، بیماری های قارچی و انگلی اشاره کرد که در ادامه این نوشته از چیکن دیوایس به بررسی و شیوه درمان آنها خواهیم پرداخت.
انگل های داخلی
در روده کوچک کرم آسکاریس وجود دارد و از تغذیه آن از مواد مغذی روده کوچک می باشد و باعث میشود شتر مرغ به مرور زمان لاغر و حتی تلف شود. این بیماری به عنوان بیماری داخلی یا انگل داخلی در بین شترمرغ ها شایع است. با استفاده از جیره غذایی سالم و استفاده از داروهای ضد انگل می توان از این بیماری جلوگیری کرد.
یکی از این انگلهای داخلی، کرم نخی شکل نام دارد. این انگل داخلی که جوجه های زیر یکسال را درگیر می کند، همانند نخ و کاملا بی رنگ است و تا سالها بدون آب و غذا در بدن شترمرغ می تواند زنده بماند. آنها مانع از ترشح مواد شده و به نوعی سد راه غدد ترشحی معده هستند و بدین صورت سبب تلفات بیش از ۸۰ درصد جوجه ها می شوند. با مشورت دامپزشک از داروهای ضد انگلی مناسب استفاده کنید.
انگل های خارجی
این نوع انگل ها شامل کنه ، شپش و مگس شترمرغ می شود که بیشتر در خارج از بدن پرنده فعالیت دارند و در پوست و زیر بال شترمرغ ساکن هستند و روش تغذیه آنها از خون و پوست شترمرغ میباشد که سبب خارش پوست و ژولیده شدن پرها می شود. هم چنین موجب آزار و اذیت شترمرغ شده و مشکلات زیادی را به وجود خواهد آورد. برای جلوگیری از شیوع این انگل ها می توان از داروهای ضد انگل استفاده کرد و بدن شترمرغ را به صورت دوره ای سمپاشی نمود.
عفونت کیسه زرده
یکی از بیماری های رایج جوجه شترمرغ ها عفونت بند ناف و کیسه زرده است. در کشورهای اروپایی بعد از تولد جوجه ها از مواد ضد عفونی کننده جهت جلوگیری از ورود میکروب ها به روده جوجه استفاده می کنند که با آغشته کردن بند ناف به مواد ضد عفونی کننده انجام می شود.
آلوده بودن محیط دستگاه جوجه کشی شترمرغ و شانه های تخم ، هم چنین عدم تمیز سازی تخم ها قبل از قرار دادن داخل دستگاه یکی دیگر از عوامل بروز عفونت کیسه زرده در جوجه ها خواهد بود که حتما باید به این مورد توجه ویژه ای شود و نظافت دستگاه و تخم حتما در دستور کار قرار گرفته شود.
جوجه ها تا ۲۴ ساعت پس از تولد در داخل دستگاه بمانند و پس از خروج با استفاده از محلول آب و شکر تغذیه شوند تا محتویات کیسه زرده کاملا توسط جوجه مصرف شود و پس از آن اقدام به دادن مواد غذایی به جوجه ها بکنید. آنها را در یک بستر تمیز و بدون آلودگی پرورش دهید و دمای محل پرورش را تا ۳۰ درجه سانتی گراد بالا ببرید تا از تلفات جوجه ها تا حد امکان جلوگیری کنید. استفاده از لامپ مادر مصنوعی برای این مورد کاملا ضروری خواهد بود.
عفونت چشم ها
یکی از بیماریهای شایع در بین شترمرغ ها عفونت چشم است که در اثر ورود گرد و غبار و تحریک چشم انجام می شود. در صورت عدم توجه و فعالیت عوامل میکروبی سبب به وجود آمدن آبسه در روی قرنیه چشم می شود که آبریزش چشم و قرمزی از علائم آن است. بنابراین همیشه شترمرغ ها را تحت نظر داشته باشید.
نیوکاسل
این بیماری نه تنها شترمرغ ها بلکه تمام پرنده ها را درگیر می کند که خوشبختانه دارای واکسن بوده و با مشورت دامپزشک می توانید واکسن های لازم را در دوره های مقرر به پرنده ها تزریق کنید. معمولا در کشورهای آفریقایی و اسرائیل شاهد بروز بیماری نیوکاسل در شترمرغ ها هستیم.
تغییر شکل استخوان ها
در صورت نامناسب بودن جیره غذایی جوجه ها امکان تغییر شکل در استخوان ها و غضروف های پرنده وجود دارد. زمانی که میزان کلر موجود در جیره غذایی نسبت به سدیم و پتاسیم بیشتر باشد، شاهد تغییر شکل استخوان پا و سایر نقاط بدن جوجه ها خواهید بود.
نامناسب بودن میزان کلسیم و فسفر در وعده های غذایی نیز عامل دیگری در عدم تکمیل استخوان ها خواهد بود. به منظور جلوگیری از این مشکل حتما باید با مشورت یک جیره نویس معتبر، مواد غذایی مورد نیاز به شکل استاندارد فرمول نویسی شود و در برخی موارد نیز میتوان با استفاده از ترکیب سولفات منیزیم در آب آشامیدنی آنها، این مشکل را برطرف نمود.
انسداد روده و معده
جوجه شترمرغ ها به راحتی نمی توانند هر ماده غذایی را هضم کنند، بنابراین در استفاده از علوفه و مواد غذایی درشت به ویژه مواد معدنی و سنگ ریزه ها باید دقت لازم را به عمل آورد و حتما با استفاده از دستگاه های استاندارد آسیاب و میکسر ، جیره آنها را کاملا نرم و قابل هضم نمود تا با مشکلات انسداد روده و معده جوجه ها رو به رو نشوید.
کجی پا و پای باز
در صورت نگهداری جوجه ها در بستر نامناسب و شیبدار شاهد کج شدن و حتی پا باز شدن آنها خواهد شد، بنابراین حتما از یک بستر صاف و بدون زاویه استفاده کنید و از خاک اره و یا پوشال های نرم در کف بستر استفاده شود.
بالا بودن میزان رطوبت بستر سبب بروز عارضه پای باز در آنها خواهد شد، کنترل رطوبت با استفاده از فن تهویه در فصل های گرم سال می تواند از بروز این مشکل تا حد زیادی جلوگیری کند.
کوکسیدیوز
یکی دیگر از بیماری های ویروسی که ممکن است جوجه ها را درگیر کند و در اثر نگهداری آنها در بستر آلوده و عدم نظافت بستر بروز پیدا می کند، کوکسیدیوز است. برای جلوگیری از این بیماری نیز می توانید واکسن های لازم را در زمان های مقرر توسط دامپزشک تزریق کنید البته توجه داشته باشید که داروی ضد کوکسیدیوز به نام کوکسیدیو استات اینوفور برای شترمرغ ها سمی بوده و از درمان خودسر اکیدا پرهیز کنید. کوکسیدیوز یکی از بیماری های طیور است که در بین سایر ماکیان بسیار شایع تر است.
بیماری های پوستی و قارچی
این بیماری ها عموما با پر ریزی ناحیه ای ، خارش و التهاب و قرمزی در محل خارش همراه است. در صورت کمبود ویتامین های موجود در جیره غذایی و پرورش در محیط های آلوده بدون رعایت موارد بهداشتی به وجود خواهد آمد. راه حل آن استفاده از داروهای ضد قارچ ، تنظیم جیره و نظافت مرتب محل پرورش می باشد.
راهکارهای لازم جهت جلوگیری از بیمار شدن شترمرغ
ساده ترین راهکارهای لازم در جهت جلوگیری از ابتلای پرنده ها به بیماری استفاده از آب و غذای سالم و تازه است، بنابراین لازم است که حتما جیره غذایی آنها را در مکان تمیز ، خنک و با رطوبت پایین نگهداری کند تا دچار کپک زدگی نشود، هم چنین از آب شرب و با سختی پایین و بدون آلودگی در تغذیه آنها استفاده کنید. چرا که شترمرغ ها برای هضم مواد غذایی نیاز شدیدی به آب دارند.
نظافت محل پرورش و مانع از تجمع فضولات در محل عامل دیگری است که از بیمار شدن آنها جلوگیری خواهد کرد. توجه کنید که جوجه شترمرغ ها بیشتر از پرنده های بالغ در معرض بیماری هستند بنابراین بیشتر توجه خود را به جوجه ها معطوف کنید و حتما از واکسن های لازم استفاده کنید.
شترمرغ هایی که آزادانه در مراتع پرورش داده می شوند ممکن است از گیاهان آلوده تغذیه کنند و یا پرنده ها و موجودات وحشی هم غذا شوند، بنابراین آنها را مدام تحت نظر بگیرید و با بررسی علائم و نشانه ها ، از سالم یا بیمار بودن آنها اطمینان حاصل کنید.
شترمرغ ها چه بیماری هایی دارند؟
از جمله بیماری های آنها می توان به کوکسیدیوز ، نیوکاسل ، عفونت کیسه زرده ، مایکوپلاسموز، نرمی استخوان ، عفونت چشم، ورم روده ، بیماری های انگلی ، قارچی و … اشاره کرد که در این نوشته به صورت کامل توضیح داده شده است.
چگونه می توان بیماری آنها را تشخیص داد؟
توجه به رفتار و حرکات ، تغذیه و اشتها ، حالات بدنی ، علائم ظاهری و در نتیجه کالبد شکافی می توان به بیماری این پرنده ها پی برد.
چه روش هایی برای درمان بیماری شترمرغ وجود دارد؟
با رعایت بهداشت در محل پرورش ، استفاده از آب و غذای تازه ، تجویز مولتی ویتامین و آنتی بیوتیک می توان بیماری ها را درمان کرد و حتی با تزریق واکسن از بروز بسیاری از بیماری ها پیشگیری کرد.
